Halil Gündoğan

Özgür Gelecek gazetesinin 27 Nisan 2021 tarihli sayısında, Halkın Günlüğü gazetesinin TKP-ML MK üyesi Meral Güzel ile yaptığı bir söyleşi yayınlandı.

M.Güzel'in, kendisine yöneltilen;  “HBDH’nin devrim mücadelesindeki yerini nasıl tarif  ediyorsunuz?” şeklindeki  soruya verdiği yanıtta geçen  bir kısım  belirleme  ve yorumları tartışma götürür niteliktedir.

Örneğin şu belirlemesi: “ HBDH, biraz önce işaret ettiğimiz direniş odaklarıyla, kitlelerin mücadelesiyle, Kürt ulusunun mücadelesini birlikte ele almanın, Kürt ulusal sorununu öncelemenin somut ifadesi ve örgütlenmesidir.”

Burada tanımlanan HBDH, sınıfsal perspektifli asgari devrim proğram ve stratejisi ile Kürt ulusal devriminin proğramı ve stratejisinin ASGARİ MÜŞTEREKLER zemininde buluşturulmuş olmasının bir karşılığı değildir. Her ne kadar da ikisinin birlikte ele alınması vurgusu belirgin olarak yer alıyorsa da; ancak  bu vurgu, sonrasında gelen ,” KÜRT ULUSAL SORUNUNU ÖNCELEME(..)” vurgusuyla, bu birliğin hiçte farklı devrim program ve strateşilerinin asgari müştereklerde buluşturulmasının  bir ifadesi olmuş olmuyor; daha ziyade ,Kürt ulusal sorununu önceleme koşuluyla varılan bir birliğin  ifadesi olabiliyor ancak ki.

Çünkü bu denklemde Kürt ulusal sorununu öncelemek demek, farklı devrim proğram ve stratejilerine sahip bir çok siyasi yapının, öncelikli olarak  Kürt ulusal sorunun çözümünü sağlama asgari müştereğinde mutabık olması demektir.

Kürt ulusal sorununun  çözümünü  sürecin  temel/merkezi görevi olarak kabul etmek ve tüm diğer mücadele ve imkanları esasan buna hizmet edecek şekilde düzenleyip organize etmek demektir bu.

Şayet HBDH , M.Güzel’in  dile getirdiği gibi, Kürt ulusal sorununu öncelemenin somut ifadesi ve örgütlenmesiyse; bu demek oluyorki PKK ( ve bir bakıma MLKP) haricindeki diğer oluşumlar ya kendi asgari devrim program ve stratejilerinin bir ifadesi olan “BAŞ ÇELİŞME” tespitlerinde bu temelde bir  değişikliğe gitmişlerdir ya da bu konudaki  resmi siyasetlerini sessiz sedasız bir şekilde terk etmeyi yeğlemişlerdir.

Bu ifadenin yarattığı açmazın ayırdında olan M. Güzel, durumu şu sözlerle  izah etmeye ve kurtarmaya çalışıyor: “ Kürt ulusal sorununu öncelemek demek coğrafyamızdaki diğer çelişkileri gözardı etmek anlamına gelmez kesinlikle. Ki, bizim açımızdan ülkemizdeki Demokratik Halk Devrimi mücadelesinde temel çelişki ve bu çelişkinin çözüm yolu gayet nettir. (...)”

Buradan şunu anlıyoruz ki; en azından TKP-ML açısından resmi baş çelişme  tespitlerinde bir değişikliğe gidilmemiş  (gerçi M.Güzel doğrudan “ baş çelişme “ kavramını değğil; “temel çelişme” kavramını kullanmış. Bu iki kavramın eş anlamlı kavramlar olmadığı hepimizin malumu, bu bakımdan  muhtemelen bir  dil sürçmesi durumu söz konusudur ). Bu durumda, geriye diğer olasılık kalır. Yani; “ bu konudaki resmi siyasetlerini sessiz sedasız bir şekilde terketmeyi  yeğlemiş olmak.”  Gerçek durum bu mudur bilmiyoruz, ama anlatılanların somut ifadesi budur herhalde ki, değil mi?

M. Güzel’in yukarıdaki  ifadesinin birinci cümlesi, tipik olarak “baş çelişme” ve “baş düşman” tespitlerinin diğer çelişme ve düşmanlar ile diyalektik bağının doğru anlaşılması ve kavranması için kurulur genellikle. Şayet sorunlar diyalektiksel bütünlüğü içerisinde ele alınabiliyorsa,  baş çelişme ve baş düşman belirlendiğinde diğer çelişme ve düşmanlar gözardı edilmiş olmaz. Ancak bilinir ki,  bu tespitler bir keyfiyetin değil, mücadelenin başarıya ulaştırılabilmesi için savaş stratejisinin zorunlu gerekliliklerindendir. Ve dolayısıyla da, gereğinin yerine  getirilebilmesi için diğer çelişmeler ve düşmanlar kaçınılmaz olarak ikinci plana düşer. Öncelikli çözülmesi ve yenilgiye uğratılması gerekenler, sürecin baş çelişme ve baş düşmanıdır.

Sorunun bu boyutunu HBDH özgülünden hareketle somutlamak gerekirse, karşımıza çıkan tablo şu olur: Kürt ulusal sorunun çözümünü önceleyen bir strateji; farklı sosyo-ekonomik yapılara ve dolayısıyla da farklı baş  çelişkilerin şekillendirdiği farklı asgari proğramlara sahip iki ülke olan Türkiye ve K. Kürdistan realitesine uygun bir strateji değildir.

Çünkü herşeyden önce Kürt ulusal sorununun çözümü, kaçınılmaz bir sonuç olarak her halükarda,   Türkiye’ye  siyasal özgürlükler anlamında  bir demokrasi getiriyor olmayacaktır. Ona bu kabiliyeti ancak ki, ezen-ezlen ulus çelimesinin çözümünü sınıfsal perspektifle ele alabilecek ve onu sosyal kurtuluş mücadelesinin bir dinamiği olarak değerlendirebilecek komünistler kazandırabilir.

Oysa biliyoruz ki; Kürt ulusal mücadelesi, sosyal kurtuluş mücadelesini hedefleyen komünistlerin önderliğinde değil;  soruna, UKKTH ilkesine de açıktan karşı çıkan ve eğemen ulusun eğemenlik imtiyazını tanımayı taahhüt eden ve en nihayetinde özerklik veya federatif bir çözüm ile kendisini sınırladığını kamuoyuna deklere etmiş olan Kürt liberal burjuvazisi önderliğindedir.

Böyle olduğundan ötürü de, komünistler ve diğer devrimci hareketler, HBDH üzerinden,  ezen-ezilen ulus çelişmesinin  reformist çözümünü önceleyen bir siyasetin  ardında saf tutmuş oluyorlar, demek hiçte yanlış olmaz.

Türkiye ve K. Kürdistan her nekadar da farklı sosyo-ekenomik yapılara ve haliyle de farklı devrim proğram ve stratejilerine sahipse de; ancak yine de onları buluşturan ve bir çok konuda “ kader birliği” içine sokan özgünlüklere sahip iki ülke olduğu da, yadsınamaz olgusal bir gerçektir.

Bu somut olgusal realite, sosyal ve ulusal kurtuluş devrimi şeklinde farklı kulvarlardan akan  mücadeleyi bir çok konuda  birbirine mecbur bırakmaktadır. Nitekim bu olgusal zorunluluk, başta Kürt Ulusal Hareketi olarak PKK ‘yi ve kendilerini Türkiye ve K. Kürdistan’ın ortak örgütü sayan pek çok  komünist ve devrimci hareketi   “ortak düşman”a karşı birlikte hareket etme ve yan yana durma seçeneğine vardırmıştır.

Ancak örgütler arası bu ilişkileniş, sanıldığı gibi eşitler arası bir ilişkileniş  değil; baskın şekilde güçlü olanın oluşturduğu çekim merkezli bir ilişkileniştir. PKK dışında diğer her birinin kendi başlarına ciddi bir varlık gösteremiyor oluşları gerçekliği, onları PKK ile birlikte bir şeyleri değiştirebilme arayışına sokan temel nedenlerden biridir. Bu durum, kaçınılmaz olarak onları daha esnek ve daha uzlaşıcı olmak zorunda bırakıyor birbakıma.

PKK  ise,  hayatın dayatmalarıyla, o tek başına yürüme inadından çark etmek zorunda kaldığından; özelliklede TC. Devletine uzattığı uzlaşma eli havada kaldığı koşullarda ve bu bağlamda   hala silaha baş vurmak zorunda olduğu süreçlerde, “Türkiye Solu” olarak nitelediği  sol, sosyalist, komünist örgüt ve çevrelerle taktiksel ittifaklar arayışına yönelmiştir. HBDH, bu taktiksel ittifakın  son örneğidir.

Hayatın zorlamasıylada olsa,  “ortak düşman”a karşı en azında güç birliği içinde olmak, dayanışmak önemli ve anlamlıdır elbette. Ama, bunun adını doğru koymak , hedef yitimine uğramamak ve stratejik yönelimde  ciddi boşlukların oluşmasına fırsat tanımamak koşuluyla.

Bu son söylediklerimizi HBDH  üzerinden somutlayacak olursak, ortaya çıkan tablo şu olacaktır: Türkiye ve K. Kürdistan özgülünde süren sosyal ve ulusal kurtuluş mücadelelerini, PKK nin öngördüğü ulusal sorunun çözüme kavuşturulması önceliğine dayanan strateji  etrafında birleştirmek;  PKK  ( ve bir bakıma da MLKP)  açısından amacına uygunken; diğer komünist ve devrimci hareketler açısından ise  devrimin asgari proğramına doğrudan hizmet etmeyen, ve belli yönleriyle de straejide zaaflar oluşturacak bir özelliğe sahip olduğundan; esasen yanlış bir siyasettir.

Çünkü PKK önderlikli Kürt Ulusal Hareketi çok uzunca bir süreden beridir ki  devrimci değil, reformist bir karektere sahiptir. Bu öylesine önemli bir yöndürki; T.C. Devletinin “ortak düşman” olma durumu bile , HBDH bileşeni hareketler açısından aynı değildir. Mesela bu bileşenin PKK dışındaki güçleri açısından  T.C. Devleti devrimle yok edilmesi gereken stratejik bir düşman iken; PKK açısından o  sadece reformsal  uzlaşmalara razı edilmesi gereken taktiksle bir “ düşman “ dır. Bu öylesine tartışma götürmez bir gerçektir ki; PKK nin hedefinde devlet değil, onu temsil eden hükümettir devrilmesi gereken. Ve bugün ısrarla faşist olark değerlendirip yıkılmasını istedikleri hükümetle dün barış görüşmeleri yapıyorlardı ve şans tanınması halinde PKK,  elindeki tüm imkanlarını devletin bekaasına amede etmeye hazır olacağını defaten deklare edegelmiş bir harekettir. Devletin uzlaşmaya razı  olması halinde, kuşku yok ki, yarın da bunu yapacaktır.

Keza  Kürt ulusal sorununun,  sürecin baş çelimesi olarak belirlenmesi Kürdistan açısından isabetli iken;  Türkiye açısından bu hiçte isabetli değildir. Dolayısıyla da, bu iki farklı devrim sürecinin asgari müştereğinin “Kürt ulusal sorununun öncelenmesi” olmayacağı açıktır. Evet elbette KÜRT ULUSAL SORUNU NİHAYETİNDE BİR DEMOKRASİ SORUNUDUR;  ama besbelliki mevcut denklemde  reformsal  bir çözüme endekslenmiş  bu sorunun bir şekilde çözümünü bulması  halinde, Türkiye’ nin siyasal özgürlükler şeklinde özetlenebilecek asgari proğramını hiçte çözüme kavuşturmuş olmayacaktır.

Oysa sürecin isabetli  “asgari müştereği” olarak, pekala da,  Türkiye de siyasal özgürlükleri sağlayacak bir demokrasi  mücadelesi olabilirdi. Çünkü bu, Kürt sorununu çözüme kavuşturma kabiliyetine sahipken; yukarıda da belirttiğimiz gibi, reformist çözüme endekslenmiş bir  “Kürt ulusal sorununun  öncelenmesi”  siyaseti, tabiatı  gereği,  böylesi bir kabiliyetten yoksundur.

İşte  TKP-ML MK  üyesi Meral Güzel’in tanımladığı HBDH,  PKK haricindeki diğer bileşenleri açısından öncelikle böylesi bir stratejik handikap taşımaktadır.

Bu bağlamda olmak üzere denilebilir ki; HBDG ‘nin diğer bileşenleri açısından, Kürt ulusal sorununun  reformist çözümünü önceleyen bir oluşumun bileşeni olarak kendilerini konumlandırmaları; besbelliki kendileri açısından siyaseten bir açmaza işaret eder. Keza “önder” ve “öncü” özne olma iddiasında da “karizma” yı fena halde çizdirmektir bu. Çünkü “Kürt ulusal sorununu öncelemek” gibi, doğrudan asgari programa tekabül eden stratejik bir sorunda kendisini başka siyasi yapıların yürüttüğü reformist bir programın  destekçisi  olmakla sınırlamaz; bilakis, devrimci bir alternatifi  öncelemenin öznesi olarak  konumlandırır ve bunun mücadelesini yürütür.

Ama görüldüğü kadarıyla bu da yapılmıyor, tam aksine HBDH’ne  güzellemeler de bulunuluyor. Ve haklı olarak sormak gerekiyor: Bu açmaz niye?!!

"Taktiksel siyaset" bağlamında şunu yadsımıyorum elbette: Farklı devrim strateji ve proğramlarını koruyarak, bu oluşuma, “ortak düşman”a karşı geçici de olsa birlikte  savaşma  ve PKK önderliğinde sürmekte olan Kürt ulusal mücadelesini bu zorlu süreçte yalnız bırakmama adına da, böylesi oluşumlara dahil olunabilir. Ancak, sorun bu şekliyle açık ve net olarak deklare edilme koşuluyla.

Fakat burada es geçilmemesi  gereken  çok daha önemli bir husus söz konusudur. O da şudur: Kendisini Türkiye ve K. Kürdistan proletaryasının önder gücü addeden TKP-ML, "ezen ezilen ulus çelişmesi" bağlamında Kürt ulusal sorununa nasıl bir çözüm öngürmektedir? Kongrelerinde bu çelişmeyi başlıca çelişmelerden biri olarak belirlemekle, elbette nisbeten olumlu bir adım attıkları doğrudur; ancak bu tespitle birlikte günümüz somut realitesi içinde bu çelişmenin çözümüne dair bir çözüm proğram ve stratejin ve doğrudan bir mücadele perspektifin  ve örgütlü pratiğin yoksa; o belirlemenin soyut akademik bir söylem olma dışında bir hükmü olmayacağı açıktır.

Ezen ezilen ulus çellişmesi sadece başlıca çelişmelerden biri değildir; Kürdistanda BAŞ ÇELİŞMEDİR de!.. Ve  kırk yıldır PKK,  ulusal demokratik devriminin bu temel dinamiği üzerinden silahlı mücadele yürüterek muazzam kitlesel bir güce ulaştı.

Aynı şey neden komünistler önderliğinde gelişmesindi? Neden Kürdistan ülkesinin bu özgünlüğü görülüp de, gereği yerine getirilmedi? Demokratik devrim en çokta K. Kürdistanda güçlü bir zemine sahipken; neden ulusal çelişme gibi demokratik devrimin bu dinamiği es geçildi ve neden demokratik devrim toprak sorununa kilitlendi? Hemde beğenmediğimiz burjuva-küçük burjuva hareketler önderliğinde başlatılan savaş kısa bir sürede güçlü bir zemin bulabilmişken!

Ve biz ne yaptık: "Ezen-ezilen cins ve ulus" çelimelerinin çözümünü günün devrimci görevleri arasında görmedik; devrimle birlikte çözümünü kendiliğinden bulacak sorunlar olarak addettik onları.

Bize rağmen birileri bu çelikileri önceleyen bir mücadele başlatmışsa; buna, ya uzun süre kayıtsız kalmayı yeğledik; yada bir süreden sonra, ezilen cins sorununu kadın örgütlerine, Kürt sorununu da Kürt örgütlere havele edip;kendimizi de , onları haklı ve meşru mücadelelerinde destekleme ve devrimci dayanışma içinde olma "sorumluluğu" ile sınırladık.

"Ezilen cins" sorununda, son yıllarda özerk kadın seksiyonları ve mücadele perspektifleri oluşturarak nisbeten daha olumlu bir gelişme içine girilebilinmişse de; ama maalesef "ezilen ulus" sorununda bu dahi yapılamayarak, eski "enternasyonal dayanışma" içinde olma tutumu devam ettirilmektedir. Hemde kendilerini Kürt işçi ve köylülerinin önder gücü addediyorken bu "enternasyonal dayanışma"cılığa soyunuluyor. Ve ama PKK ve diğer bazı Kürt milliyetçisi kesimler bizi "Türk Solu" olarak nitelediğinde de, ateş püskürüyoryz adeta. Oysa, onlara bunu söyleten bizim bu "ezilen ulus körü" tutum ve yaklaımlarımızdır birazda.

Bu kayıtsızlıklık siyaseti bizi "Türk Solu" değilse de, ama bir derece "Türkiye Solu" kılabilir aslında. Ve "Türkiye Solu"ndan bu siyasi açmazını cesur vede isabetli bir çıkışla aşabilen tek örgüt herhaldeki sadece MLKP dir. Kürdistan seksiyonunu kurup ora devrimine doğrudan bu seksiyon üzerinden önderlik yapmakla kendisini görevlendirebilmiştir.

Konunun bu yönüne ilişkin daha kapsamlı değerlendirmelerim ve alternatif perspektifsel görüşlerim " 'Türkiye' ve Sosyalist Devrim Gerçekliği" isimli kitabımda bulunduğundan, burada daha fazla teferruatlandırmama gerek yok; merak edenler ordan öğrenebilirler nasılsa.

Bizi "Türkiye Solu" ve "eğemen ulus mensubu" ymuş gibi kılan bir diğer şey de herhaldeki şu "coğrafyamız" ve "ülkemiz" söylemidir. M.Güzel'in yukarıya aktardığım pasajında da bu söylemler tekrarlanmaktadır.

Öncelikle belirtmek gerekiyor ki, kullanageldiğimiz bu iki kavram, niyetlerden bağımsız olarak, olgu olarak K.Kürdistan' ın ayrı bir ülke olduğunu içermeyen, bu gerçeği eğemen ulus resmiyetiyle örtüleyen; K.Kürdistanı Türkiyenin doğal bir parçasıymışcasına sunup kabul eden, bu anlamıylada egemen ulusun K.Kürdistanı iç eden tutumunu meşrulaştıran; öte yandanda Kürtlerin yüz yılı bulan Kürdistanı  "bağmsız bir yurt" yapma irade ve yüzbinlerce cana mal olan mücadelelerini es geçen; buna saygı duymayan, "sosyal şoven" orjinli, hoyrat bir söylemdir. Hala kulanılmaya devam ediliyor olması, herhaldeki mücadelenin bunca kazanımları karşısında artık bir utanç vesilesi olması gerekiyor. 27.04.2021

5-) “KUZEY KÜRDİSTAN’IN DEVRİM STRATEJİSİ” SORUNU:

Devrim stratejisi sorununun Türkiye somutundaki gerçekliği özetle ve ana hatlarıyla böyleyken; bunun aynıyla Kuzey Kürdistan somutunda da geçerli olabileceğinin kanaatinde değiliz. Çünkü Kuzey Kürdistan’daki koşulların verili andaki gerçekliği henüz USHSS mantığının öngördüğü gerilla savaşı tarzının olanaklarını tümden ortadan kaldırmış değil. Evet elbette bununla USHSS uyarınca devrimi gerçekleştirebilmenin koşullarının bulunduğunu söylemiş olmuyoruz. Söylemek istediğimiz şey; kır esaslı gerilla savaşını bir süre daha yürütmenin olanaklarının hâlâ belli ölçülerde mevcut olduğudur. Kır esaslı gerilla savaşıyla düşmanı darbelemenin, yıpratıp hırpalamanın, zayıf düşürmenin ve keza devrimin askeri güçlerini belli düzeylere kadar büyütme ve korumanın, kırsal alanları Türkiye ve Kürdistan şehirlerinin bir nevi ‘cephe gerileri’ durumundaki üs alanları haline getirmenin olanakları, asgari zemin anlamında da olsa, hâlâ belli ölçülerde mevcuttur diye düşünmekteyiz.

[Tabii ulusal çelişmenin, bir şekilde, baş gündem olmaktan çıkıp geri planlara kayması ve keza bununla birlikte Kürtlerin ‘ulusal barış’ ortamının korunmasına yönelik oluşacak hassasiyetlerinin sözkonusu olacağı koşullarda kitlelerin genel çoğunluğu muhtemelen silahlı mücadeleye antipatisel tepkiler sergileyeceklerdir. Ve hatta kuvvetle muhtemeledir ki; başta, ‘Ulusal Barış’ın birinci dereceden mimarı olan kesimler, silahlı mücadelenin ‘ulusal barışın sabote edilmesine hizmet edeceği varsayımıyla, ‘yeni düzen’lerini koruyacak ‘yeni korucular’ olarak konumlanabileceklerdir de. Vs. vs. Ancak bütün bunlar şimdilik sadece birer olasılık; an itibariyle sözkonusu olan şey ise; kırsal kasimde hala belli düzeylerde silahlı mücadele ve gerillanın üstleniminin ve kitle faaliyeti yürütmenin olanaklarının tükenmediğidir .]

Bu anlamda olmak üzere; K. Kürdistan devriminde USHSS’nin önemli bir unsuru olan kır merkezli gerilla savaşının, devrim sürecinin farklı birçok aşamasında hâlâ belli bir yer ve rolünün olabileceğini söylemek mümkün gözüküyor. Ve tabii bunu böyle söylemiş olmakla, USHSS’nin, K.Kürdistan’da da artık tüm safhalarıyla geçerli olamayacağını, bunun nesnel zeminin olmadığını söylemiş oluyoruz.

Gerek zoraki göçertmelerle ve gerekse feodalizmin tabanında kapitalist üretim ilişkilerinin oluşturduğu büyük oranlarda seyreden çözülmüşlük haliyle birlikte, bu coğrafyada da USHSS’nin temel dayanağı olan toplumsal kesimin, devrim ile karşı-devrim arası güç dengesini devrimin aleyhine olacak oranlarda zayıflatmış olmasından ötürü; K. Kürdistan’da gerek ulusal ve gerekse sosyal devrimin USHSS seyrince gerçekleşebilmesinin nesnel zemini esasen ortadan kalkmış oluyor. Burada da devrimin şah damarı artık daha ağırlıklı olarak şehir merkezli silahlı kitle ayaklanmaları (bir diğer ifadeyle toplu kalkışma karakterli serhildanlar) özellikleri kazanmış oluyor. Ve ama USHSS’ni, asla ‘uzun süreli köylü gerilla savaşı’ tarzına/evresine indirgemeyi doğru bulmadığımızdan, dediğimiz gibi, kır merkezli gerilla savaşının olanaklarının da hâlâ belli oranlarda mevcut olduğunu düşünmekteyiz. Şayet örgütlenebilir ve hatırı sayılır

bir düzeye taşınabilirse, devrimin her aşamasında ve ama esasen de fiili kitle ayaklan

bir düzeye taşınabilirse, devrimin her aşamasında ve ama esasen de fiili kitle ayaklanması aşamasında stratejik bir rol oynayacağı kuvvetle muhtemeldir.

Bu bakımdan da diyoruz ki K. Kürdistan’da devrimin;

1-)Bu her iki devrim stratejisinin öngördüğü farklı mücadele ve örgütlenme tarzına da olanak sunup sunmadığının,

2-)Ta en başından aralarında bir eşgüdümün oluşturulup oluşturulamayacağının, kır merkezli gerilla savaşının şehir merkezli TAS’ne bağlı olarak koordine edilebilmesinin olanaklarının bulunup bulunmadığının ve,

3-)Bu her iki tarzın ta en başından itibaren birlikte ele alınmasının esas stratejiyi doğru tarzda besleyip beslemeyeceğinin somut olgular üzerinden titizlikle sorgulanarak ortaya konması gerekecektir.

Şayet nesnel koşullar bu iki tarzın ta en başından itibaren birlikte ele alınması olanağını sunuyorsa (mesela tıpkı K. Kürdistan’ın halihazırdaki durumunda olduğu gibi. Ya da tıpkı Kolombiya, Filipinler vb. örneklerinde olduğu gibi), işte bu türden durumlarda USHSS’nin kır merkezli gerilla savaşı tarzını şehir merkezli TAS ile buluşturup ortaya daha özgün bir TAS çıkarmak pekâlâ mümkün olabilir. Ve böylece USHSS’inde çokça lafı edilen ama bir türlü gerçekliğe vardırılamayan o meşhur “Kır-şehir diyalektiği”nden kast ettiğimiz mücadele tarzı da hayata geçirilmiş olur. [Ve fakat burada belirtmek gerekir ki biz ‘Kır-şehir diyalektiği’ derken, USHSS’nin kırlarda silahlı mücadele ve örgütlülüğüyle; şehirlerde ise esasen TAS’ın öngördüğü uzunca bir sürece yayılı ve esası askeri olmayan ‘barışçıl’ mücadele yol ve yöntemleriyle şehirleri devrimin o son aşamasının stratejisi olan silahlı kitle ayaklanmasına hazırlanılması prensibine dayalı esas mücadele tarzını aynı stratejinin birbirini tamamlayan, besleyip büyüten iki temel ayağı olduğunu, bundan ötürü de her ikisini birlikte ve aynı titizlikle ele almak gerektiğini, kırların lehine şehirlerin tali plana itilmesinin, şehirlerdeki mücadeleyi kırsalın lojistikçisi derekesine indiren yaklaşımların bütünü kavramayan sakat ve yanlış yaklaşımlar ve ela alışlar olduğunu ifade etmiş olduk. Çünkü izlenen politika ve pratik uygulamalar “kır esas” deyip, şehirlerdeki mücadeleyi TAS uyarınca geliştirip büyütmeyi değil, şehirleri kırsal alanın insan ve maddi olanaklarını temin etmeyi asıl görev edinmiş tali bir mücadele sahası haline sokuyordu. İşte bizim özgülümüzde tamamen böylesi bir politik ihtiyacın ürünü olarak şekillenen bir şiardı bu. Fakat görüyoruz ki MKP III. Kongre bilinci bunu hâlâ farklı yorumlamayı tercih ediyor: Kendince, geçmişte kırsal alan ile sınırlı bırakılmış olan gerilla savaşını ve örgütlülüğünü, şimdi artık şehirlere de taşıyıp yayarak, hasret kalınan/bırakılan o ‘kır-şehir diyalektiği ’de böylece tamamına erdirilmiş olacakmış. Yani özcesi Kongre iradesinin bu şiardan anladığı şey; USHSS’nin öngörmüş olduğu kırsal merkezli gerilla savaşı tarzının aynıyla şehirlere de taşınarak, buralarda da esas mücadele bicimi haline getirilmesidir. Ve tabii Kongre iradesi gerilla savaşının bu tarz ele alınışını aynı zamanda gerilla savaşıyla TAS’ın eşgüdümlü olarak bir arada yürütülmesi olarak yorumluyor: Ve işte bu birliktelik halini de “kır-şehir diyalektiği”nin yaşama geçirilmesi olarak sunuyor. Kuşkusuz ki bu, ‘kır-şehir diyalektiği’ değildir/olamaz da. Bu olsa olsa farklı iki devrim stratejisinin birleştirilmeye/iç içe geçirilmeye çalışılmasının ifadesi olabilir ancak ki. Çünkü Kongre bilincinin burada ‘kır’a atfettiği anlam otomatikman gerilla savaşı olmuş oluyor. Ve keza gerek MKP’de ve gerekse genel olarak bizim cenahın süregelen algısında USHSS ve hatta genel olarak ‘Halk Savaşı’ köylü gerilla savaşı ya da uzun süreli köylü gerilla savaşı olarak karşılık bulmaktadır. Hal böyle olunca da burada ‘kır’a yüklenen real anlamın köylü gerilla savaşı olduğu açıktır: Ancak şu var ki Kongre iradesinin öngörmüş olduğu SHSS’inde, aslında bu farklı iki devrim stratejisinin birlikte-iç içe alınması tarzında bir ‘kır-şehir diyalektiği olgusu ortaya çıkmıyor. Çünkü bu ‘yeni strateji’ içinde ‘şehir’in karşılığı olan TAS’ın nasıl ve hangi yol-yöntem ve araçlarla ete-kemiğe büründürülebileceğinin somut/verili herhangi bir karşılığı, oluşturulabilmiş herhangi bir yanıtı bulunmamaktadır. Olan şey ise, esasen kır merkezli gerilla savaşının şehirlere nasıl uyarlanacağına ilişkindir. SHSS dedikleri ‘yeni strateji’nin tüm orijinalliği de zaten USHSS’nin öngördüğü gerilla tarzlı silahlı mücadelenin kapitalist ülke koşullarında nasıl ele alınması gerektiğine ilişkin bir söylem içeriyor olmasındandır. Dediğimiz gibi bu stratejide TAS’ın herhangi bir karşılığı bulunmamaktadır. Hem de ‘Türkiye-Kuzey Kürdistan’ ülkesi kapitalist değerlendiriliyorken. Şehirler temel mücadele alanları ve baş çelişme emek-sermaye çelişmesi, devrim aşaması da sosyalist olarak tespit ediliyorken!.. Oysa bilinir ki yarı-feodal Çin ve keza Kaypakkaya’nın algısındaki yarı-feodal ‘Türkiye’ coğrafyasında öngörülen USHSS’de bile; şehirlerdeki esas mücadele toplu ayaklanma evresine kadar asla silahlı mücadele değildir. Özü de ana eksini de, tamamen USHSS’nin son evresinde öngörülen toplu ayaklanma aşaması uyarıncadır. Dolayısıyla da rahatlıkla söylenebilir ki SHSS’inde bu iki farklı devrim stratejisinin birlikte ele alındığının ve bu anlamıyla da ‘kır-şehir diyalektiği’nin sağlandığının herhangi bir karşılığı yoktur.]

Kongre iradesi devrim stratejisi sorununda da konuyu iki farklı sosyo-ekonomik yapı, iki farklı baş çelişme ve iki farklı devrim aşaması olguları üzerinden ele almamış olduğundan; haliyle, ortaya koymuş olduğu SHSS’nin K. Kürdistan gerçekliğiyle buluşması da, zaten olsa olsa ancak ki tesadüfi bir buluşmayla olabilirdi. Nitekim Kuzey Kürdistan’ı ‘üniter ülke’ ‘Türkiye-Kuzey Kürdistan Coğrafyası’nın bir bakıma ‘kırsal alan’ı olarak konumlandırmakta ve SHSS, bu ‘üniter ülke’nin kır ve şehirlerine ancak ki bu şekilde uyarlanabiliyor. Ve anlaşıldığı kadarıyla Kongre iradesi bu her iki farklı sosyo-ekonomik yapı özgülünde de SHSS’nin aynıyla geçerli olduğunu öngörüyor. Örneğin şöyle deniyor:

“Sosyalist devrimimizin demokratik devrim görevlerini üstlenerek çerçevesini Türkiye-Kuzey Kürdistan özgünlüğü ile buluşmasının yanı sıra özgünlüklerin başka bir ifadesi olarak kırlarda icra edilecek olan gerilla savaşıdır. Gerilla savaşını da daha önceki biçimde kızıl siyasi iktidarların kurulması geliştirilmesi ve parça parça tüm ülkede devrimci savaşın başarı elde etmesi biçiminde ve bunun temelini de köylü kitlelerin teşkil ettiği uzun süreli köylü gerilla savaşı biçiminde ele almayarak, toplu ayaklanmanın yeni özgün karakteri ile kırlarda gerilla savaşının bir bileşeni biçiminde tanımlamaktayız. Buna göre Halk Kurtuluş ordusu (HKO) kırlarda gerilla ordulaşması sürecinin ana halkası olacaktır. HKO tüm devrimci savaş boyunca ayaklanmaya hizmet eden ve ayaklanmanın bir bileşeni olarak kırlık alanlarında kırlık kentlerde devrimin silahlı görevlerini icra edecektir.”1

“Kırlarda ise bu, genel halk ayaklanmasına bağlı olarak kent ve kırın diyalektik birliği bağlamında, Halk Kurtuluş ordusu askeri örgütlenmesi geliştirilecektir. Devrimci savaş boyunca, Halk Kurtuluş Ordusu gerilla savaşının doğal özü olan yıpratma savaşını tırmandırarak, düşmanın maddi ve manevi çöküntüye sürüklenmesi, kent merkezlerinde gelişen ayaklanmaların desteklenmesi, kırlık alanlarda iktidar boşluğu yaratarak halk direnişinin kurumsallaşmasını sağlamak biçiminde olacaktır. (…)”2

Evet, her ne kadar da her iki sosyo-ekonomik yapı gerçekliği için de aynı stratejiyi öngörüyorlar, dedikse de; ancak yukarıya aldığımız son pasajda altını çizdiğimiz satırlardan da anlaşılacağı üzere, silahlı mücadele ‘üniterülke’nin kırsalında yani Kuzey Kürdistan’ın kırsalında da şehirlerinde de HKO üzerinden öngörülmektedir. Türkiye’nin şehirlerinde öngörülen Partizan Halk Güçleri (PHG)’nin Kuzey Kürdistan şehirlerinde yerini neden HKO’ya bırakması gerektiğinin bir açıklaması da yapılmamış. Muhtemeldir ki sorun bu boyutuyla sorgulanmamış olabilir. Ancak burada her halükârda ‘kırsal alan kentleri’yle Türkiye’nin kentlerinin aynı görülmediği, her ikisini farklı çelişmelerin karakterize ettiği ön kabulünün veya eski ezberin rol oynadığı açıktır. Ve buradan hareketle söylenebilir ki; Kongre iradesinin SHSS’nin Kuzey Kürdistan somutunda nasıl bir biçim ve özgünlük alabileceğine dair somut bir fikri, en azından şimdilik, oluşmuş değildir. İleri sürdüklerinden anlaşılan ise; Kuzey Kürdistan’da USHSS’nin, ‘stratejik savunma evresi’nin başat mücadele tarzı olan gerilla savaşı ve bunun seyri içinde gerilla ordusunun inşası şeklindeki klasik perspektifin geçerliliğini koruduğudur. Değişen şey ise, yukarıdaki pasajda da ifadesini bulduğu gibi, sadece bu gerilla savaşının artık ‘kızıl siyasi iktidarların kurulması geliştirilmesi ve iktidarın parça parça ele alınması’ hedefiyle ele alınmayacak olmasıdır. Bunun yerine ‘gerilla savaşı ve gerilla ordusu oluşumu’, “..devrimci savaş boyunca ayaklanmaya hizmet eden ve ayaklanmanın bir bileşeni olarak (…) devrimin silahlı görevlerini(n)” icrası almış oluyor.

Yani görüleceği gibi; kızıl siyasi iktidarlar ve de iktiranın parça parça ele geçirilmesi şeklindeki ana yönelim değişimi dışında, Kuzey Kürdistan’da öngörülen gerilla savaşının ele alınış tarzın da perspektifsel olarak, esasa dair bir değişiklik yapılmadığı rahatlıkla söylenebilir.

Ve keza buradan çıkışla; ‘üniter ülke’ için öngörülen ‘kır-şehir diyalektiği’ şiarının, Kuzey Kürdistan somutunda karşılığını bulamadığını, burada denklemin sadece ‘kır’ yanının mevcut olduğunu ve dolayısıyla da bunun da Kuzey Kürdistan’ı ‘üniter ülke’nin kırsalı olarak ele alan yaklaşımın bir başka göstergesi olduğu rahatlıkla ifade edilebilir.

Keza bu ele alışla; aslında, iki farklı devrim stratejisinin birleştirilmeye çalışıldığı da söylenebilir. Evet, her ne kadar da bunu açıktan böyle tanımlamıyorlarsa da; ancak kır ve şehirde ta en başından esas mücadele biçimi olarak stratejik bir konum atfedilen gerilla savaşı, besbellidir ki bozuma uğratılmış USHSS’nin bir unsurudur. Ve ‘kır-şehir diyalektiği’ denkleminde ‘kır’ ayağını temsil eder. Öte yandan, keza her ne kadar da somutta nasıl ele alınacağını gösteren verilmiş bir açılımları yoksa da; ve keza her ne kadar da bunu esasen Türkiye’nin şehirleri için öngörüyorlarsa da; ancak yine de lafzını ettikleri bir TAS var. Ve bunun da denklemin ‘şehir’ ayağını oluşturduğu açıktır.

Ve işte bütün bu kırpmalarla bölük-pörçük, yarım-yamalak hale getirilmiş haliyle de olsa; ‘yeni strateji’nin temel argümanlarından olan gerilla savaşı ile TAS’ın bu ‘yeni tarzda sentezi’, aslında, bahsini ettiğimiz iki farklı devrim stratejisi unsurlarının birleştirilmeye çalışılması gayretinden başka bir şey değildir.

Ne var ki sorunlar diyalektiksel bütünlüğü içinde ele alınıp enine boyuna yeterince sorgulanmamış olduğundan; ortaya hem son derece eklektik bir ‘teorik sentez’ çıkmış ve hem de birçok temel sorun yanıtını bulamadan öylece ortalık yerde kala kalmış oluyor.

Mesela Kuzey Kürdistan’da, ya da Kongre bilincinin ifadeleriyle söylenecek olursak ‘kırsal kesim’de neden TAS gerilla savaşıyla eş güdümlü bir şekilde uygulanmıyor da; buralarda sadece HKO’nun yürüteceği gerilla savaşı söz konusu olabiliyor? TAS’ın geçerli olabileceği sosyo-ekonomik koşullarda kırsal kesim yok mudur? Bu strateji sadece şehir merkezli midir, köylülük ayağı yok mudur? İşçi-köylü temel ittifakı bu stratejinin temel bir unsuru değil midir? vs. vs. Bunlar varsa, bu stratejisinin kırsal kesim için öngördüğü farklı bir ‘iç/alt strateji’ mi söz konusudur? Bu stratejide ‘kır-şehir diyalektiği’ yok mudur? TAS’ın doğrudan bir iç unsuru olarak gerilla veya Partizan savaşları tazı yok mudur ki; ayrıca bu stratejiyle eş güdümlü bir başka ‘dış’ stratejik unsur olarak gerilla savaşı ve ordusuna ihtiyaç duyuluyor? Böylesi ‘stratejik’ bir gereksinmeyi doğuran/koşullayan nesnel olgular nelerdir ki bunlar Türkiye’de bir ‘kır-şehir diyalektiği’ne zemin sunuyorken; kapitalist olduğu ve sosyalist devrimin öngörüldüğü Kuzey Kürdistan için aynı şekilde zemin sunmuyor olsun?!!! Sunuyorsa şayet, o halde toplu ayaklanmayla eş güdümlü gerilla savaşı niye Türkiye’nin şehirlerinde PHG’ni zorunlu kılıyorken; Kuzey Kürdistan’ın şehirlerinde böylesi bir zorunluluğu gerekli kılmıyor? ‘Eski tarz’ı Kuzey Kürdistan’da hâlâ geçerli kılan nesnel olgularsa şayet, bu demek olmaz mı ki; Kuzey Kürdistan’da hâlâ feodal kalıntıların baskın yanı oluşturduğu yarı-feodal yapı hâkim durumdadır? Ve tabii haliyle de, devrim burada hâlâ demokratik devrim aşamasındadır, demek olmaz mı?

Hatırlanacağı üzere Kongre iradesi ‘yeni devrim stratejisi’ gereksinimini tamamen sosyo-ekonomik yapı ve bağlantılı olarak da devrimin niteliğinde meydana geldiğini ileri sürdüğü nitel değişim gerekçesine dayandırmaktaydı, değil mi? Peki ne oluyor bu durumda?

Özetle toparlamak gerekirse, olan şudur: Daha önce de vurguladığımız gibi Kongre iradesinin ortaya koyduğu devrim stratejisi teorisi her şeyden önce bütün bu yönleriyle tartışılmaya muhtaç bir teoridir. Öte yandan bu teorinin ‘kır-şehir diyalektiği’ni her devrim stratejisinin bir iç unsuru olarak ele almak yerine; ‘şehir’ ve ‘kır’la bir başka ifadeyle demokratik ve sosyalist devrim aşamalarıyla özdeşleştirdiği iki farklı devrim stratejisinin eş güdümlü halde ele almış olmasıyla, ortaya her iki devrim stratejisini de temel unsurları üzerinden iç yapısal bozuma uğratıp, zayıf hale düşürülmüştür. Ve keza bu teori, ‘yeni sentez’ devrim stratejisini Kuzey Kürdistan somutunda sadece gerilla savaşı üzerinden ele almış olduğundan, yeni teorinin ana esprisi olan ‘eş güdüm’ olgusu karşılıksız kalmış oluyor. Ve bu yaklaşım, Kaypakkaya’nın bir olasılık olarak da o günden hesaba kattığı, devrimin Kürdistan’da ve Türkiye’de farklı seyirler alarak gelişmesi durumunda; Türkiye devrimini kır ayağıyla Kuzey Kürdistan devrimine, Kuzey Kürdistan devrimini de şehir ayağıyla Türkiye devrimine bağımlı kılmış olmasından ötürü, baştan her hangi bir öngörüsü ve ‘olasılıklar’ perspektifi olmadığından; apışıp kalmasına, yani bir başka ifadeyle, gelişmelere yön veremeyip ve önderlik etme yetisi gösteremeyip, seyirci kalmasına sebep olacak kadar ‘kör’ ve sakat bir özellik de taşımaktadır.

Ve daha önce de ifade ettiğimiz gibi bütün bu sorunlu yanların ve açmazların başta gelen temel nedenlerinden biri, iki farklı sosyo-ekonomik yapıya ilişkin çözüm perspektifini, söz konusu bu farklı yapıların farklı devrim süreçlerini gerektiren özgünlüklerini es geçen ‘ortalamacı’ bir tekleştirme üzerinden oluşturmaya çalışması ve keza aynı zamanda devrim stratejilerini de devrim aşamalarıyla özdeşleştirmesidir.

Oysa Kongre bilinci söz konusu bu iki temel yanlışa düşmeden hareket etmiş olsaydı; öncelikle Türkiye ve kuzey Kürdistan’ı farklı sosyo-ekonomik gerçeklikleri üzerinden elealırdı. Her iki ülkenin devriminin yöneleceği ortak bir baş düşmanı olmasıyla birlikte ve ama verili anda her iki ülkenin devrimci dinamiklerini farklı çelişmelerin koşulladığını, dolayısıyla da bu güçlerin ortak düşmana karşı savaşlarını ortaklaştırabilmelerinin ancak her iki parçanın kendi baş çelişmeleri üzerinden geliştirecekleri devrimci savaşın diyalektik bütünlüğü sonucu mümkün olabileceğini görmekte zorlanmazdı. Ve böylece de olsa olsa, esasen sadece Kuzey Kürdistan somutunda ihtiyaç duyulabilecek gerilla savaşıyla, TAS’ın bir tarz birleşmesi diyebileceğimiz özgün bir devrim stratejisini, ‘Türkiye – Kuzey Kürdistan somutunda ihtiyaç duyulabilecek gerilla savaşıyla, TAS’ın bir tarz birleşmesi diyebileceğimiz özgün bir devrim stratejisini, ‘Türkiye-Kuzey Kürdistan coğrafyası’nın bütünün de geçerli olabilecek bir strateji olarak ilan etme ihtiyacı duymazdı. Türkiye’de Leninist TAS’nın Kuzey Kürdistan’da ise TAS ile kır merkezli gerilla savaşının eş güdümlü ele alınması üzerine oturan özgün devrim stratejisinin geçerli olduğunu tespit etmede bir sıkıntı yaşamazdı. Ve keza bu her iki devrim stratejisini ‘Türkiye-Kuzey Kürdistan coğrafyası’nın ‘Birleşik Devrim Stratejisi’ üst başlığı altında sentezlemekte de herhangi bir çekince duymazdı. Öte yandan bu her iki ülke devriminin de yine her bir ülkenin çeşitli milliyetlerden proletaryasının öncü kurmayları olan bizzat kendi komünist partileri önderliğinde örgütlenmesi gerektiğini ilan etmekte de, ML bilimi adına, herhangi bir tereddüde düşmezdi.

Her iki ülkenin verili süreçteki olguları birleşik devrimci mücadeleyi komünistlerin önünde zorunlu bir gereklilik seçeneği şeklinde tuttuğu müddetçe; komünistler, ortak düşmanı alt etmek ve de ortak geleceği birlikte inşa etmenin bir yolu olarak bu ortaklaşan mücadeleyi tam bir enternasyonalist ruhla yürütmenin gereklerine uygun olarak, merkezi bir üst örgütlülük oluşturmanın kaçınılmaz bir zorunluluk oluğunun bilinciyle; Türkiye ve Kuzey Kürdistan komünist partilerini merkezi bir çatı altında örgütlenmeyi de, yine koşulların zorunlu bir gerekliliği sayar. Çünkü mevcut koşullarda her iki ülke devrimin başarıya ulaşması ve zaferini koruyabilmesi önemli orada bu stratejik birlikteliğe bağlı olacaktır.

Evet, Kongre iradesi şayet hem nesnel olguların doğru tahlili ve hem de yaşana gelen koca bir mücadele tarihimizin sorgulanması üzerinden sorunları ele almış olsaydı; Türkiye ve Kuzey Kürdistan devriminin, baş çelişkilerinin artık belirgin olarak farklılaşmaya başladığı andan itibaren, Kaypakkaya’nın 1972’de önerdiği devrim teorisinin bu yeni durum karşısında yetersiz duruma düşmüş olduğunu ilan etmekte ve bu aşama itibariyle Türkiye ve Kuzey Kürdistan’daki devrimin artık bu her iki ülkeye özgü, farklı iki devrim programıyla mümkün olabileceğini tespit etmekte kararsızlık göstermezdi. Bilir ve ilan ederdi ki; Türkiye ve Kuzey Kürdistan’daki devrim artık Türkiye’de sosyalist devrim programı ve TAS ile; Kuzey Kürdistan’da ise ulusal demokratik halk devrimi programıyla ve TAS ile kır merkezli gerilla savaşının özgün birlikteliğinden oluşan bir başka devrim stratejisiyle olmak üzere, böylesine farklı iki ayrı kulvardan akmak suretiyle gerçekleşebilir olacaktır.

Bilir ve kabullenirdi ki; her biri kendi özgün koşullarının eseri olarak şekilleniyor olsa da, aslında farklı bu iki devrim kulvarı, iki ülkenin ‘tek devlet’ yapılanması altındaki bira arada duruşları devam ettiği sürece; en azından ‘asgari müşterekler’ zemininde buluşmaları ve bir birine karışarak, ortak hedeflerine doğru, birlikte akmaları kaçınılmaz bir zorunluluktur.

İşte olgunun bu kaçınılmaz gerekliliğinin Türkiye ve Kuzey Kürdistan devrim stratejisini yeni bir biçime, ‘Birleşik Devrim Stratejisi’ tarzında, özgün bir biçime kavuşturduğunu teslim etmekte çekinik olmayacaktı. Tabii şayet malum dogmatik ‘korkular’ ve bahsettiğimiz temel kaygıları olmasaydı!..

Ve ama ne yazık ki ‘say’la, ‘şey’le olmuyor işte... Ortada bir kongre kararları gerçekliği var ve o gerçeklik içinde hem ‘şayet böyle olsaydı’ dediğimiz şeyler yok ve hem de ulaşılan sonuçlar maalesef ki derde deva olur türden değil. Çünkü bu Kongrenin sosyo-ekonomik yapı tahlili, hem devrim aşamaları ve hem de devrim stratejileri adına ortaya koyduğu toplam teori, Türkiye ve Kuzey Kürdistan’ın somut şartlarının somut tahlilinin isabetli bir analizi üzerinden şekillenmiyor. Ciddi yetmezlikler ve kusurlar taşıyor. Haliyle de kaçınılmaz olarak ortaya öznel-kurgusal ve ‘yıldız’lı eklektik şeklinde bir teori çıkmış oluyor. Ve tabi bu sonuç aslında hiç de şaşırtıcı olmuyor. Olmaz da; çünkü izlenen yöntemin vardıracağı olağan durak zaten ancak ki bu olabilirdi.

Ve tabi MKP III. Kongre bilincinin ortaya koyduğu teorinin bütün bu problemli ve sakat yanlarına karşın; yine de bu teori ve duruşun revizyonizm, ya da ‘tasfiyecilikte yeni bir aşama’ veya ‘yarım fokoculuktan tam fokoculuğa geçiş’ vb. türden uç nitelemeleri hak etmediğini; bütün bu nitelemeleri çağrıştıracak her ne var ise, bunların MKP somutunda henüz sadece birer sapma, eğilim ve potansiyel risk boyutunda ve dolayısıyla partinin kolektif bilinciyle düzeltilebilir, aşılabilir şeyler olduğunu tespit etmek, herhalde ki daha gerçekçi ve isabetli olacaktır.

6-) “DEVRİM STRATEJİSİNE İLİŞKİN TPK/ML’NİN GÖRÜŞLERİ” SORUNU:

Devrim stratejisi sorununda buraya kadar söylemiş olduklarımızla; aslında bir bakıma, Partizan Dergisi Özel Sayı’da ortaya konan görüşlere de yanıt vermiş sayılırız. Bu bakımdan belki de ayrıca ve özel olarak bir ele alış gerekmiyor da olabilir. Fakat biz yine de gerek konunun güncel önemi ve gerekse tartışılacak olmasından ötürü, öne çıkan belli başlı bazı yönleri, biraz daha ‘bize özgü’ boyutları üzerinden sorunu sorgulamanın isabetli olacağını düşünüyoruz.

Partizan Özel Sayısında, MKP III. Kongresi’nin ortaya koyduğu devrim stratejisi teorisine, şu esaslar üzerinden bütünlüklü/esaslı bir itiraz ortaya konmaktadır. Örneğin denmektedir ki:

1-)“Her şeyden önce MKP’nin sosyalist halk savaşı stratejisi halk savaşını sulandırmaktadır. (…) Halk savaşı stratejisi tektir; yarı-sömürge, yarı-feodal ülkelere özgüdür. Başına sosyalist kelimesi eklemekle içeriği değiştirilemeyecek denli gerçektir.” denildikten sonra; “Devrimci silahlı mücadelenin ‘halk savaşı’ sayılabilmesi çin şu özellikleri içermesi gerekir”, şeklinde dile getirilmiş olan bu ön açıklamayla; şu, ‘olmazsa olmaz’ dört ilke kalıbına alınmış ol an, bir ‘halk savaşı’ tanımı yapılmaktadır:

“Birincisi, bu devrimci silahlı mücadelenin ‘uzun süreli savaş stratejisi’ne dayanması zorunludur. (…)

“İkincisi, kızıl politik üs alanlarını ‘uzun süreli savaş stratejisi’nin temel bir bileşeni olarak görmesidir.

“Üçüncüsü, şehirlerin kırlardan kuşatılması tabanına yaslanmasıdır. (…)

“Dördüncüsü Komünist Partisi ve proletaryanın önderliğini devrimci savaşın elzem koşulu görmesidir. (…)”3

Sıralanan ‘olmazsa olmaz’ babındaki bu dört ‘kalıp’ ilkenin olduğu gibi ve tümüyle doğru olduğu kabul edilse bile; bunların ‘Halk Savaşı’nın değil, Maoist devrim stratejisi olan ‘Uzun Süreli Halk savaşı Stratejisi’nin esasları olabileceğini; ‘Halk Savaşı’nın ise, biline gelen USHSS ve TAS şeklindeki bu iki devrim stratejisini de içine alan genel bir üst başlık olabileceğini; gerek 1 no.lu ve gerekse 2 no.lu dipnotlarda bahsi geçen çalışmalarımızda teferruatlıca ortaya koymuştuk. Dolayısıylada burada bunların tekrarına girmeyeceğiz.

Şu son derece açıktır ki; burada ileri sürülen ‘kalıp’ ilkeler tamamen zorlama, öznel kurgu marifetli argümanlardır: Çünkü bunlar her şeyden önce ‘Halk Savaşı’nın değil, olsa olsa USHSS’nin esasları olabilirler. Fakat ne var ki bunlar USHSS için de aynı zorlama kurgusal özellik taşımaktadırlar: Mesela ‘dördüncü’ ilkede öne sürülen ve ‘Komünist Parti ve Proletaryanın önderliği’ koşulu, aynı paragrafın sonunda yer verilen Mao Zedung görüşü tarafından boşa çıkarılabilmektedir. Çünkü Mao Zedung KP önderliğinin gerekliliğini bir ‘Devrimci Savaş’ın ‘Halk Savaşı’ sayılabilmesinin zorunlu bir koşulu olarak değil; ‘Devrimci Savaş’ın başarıya ulaşabilmesinin koşulu olarak ileri sürer. Partizan Dergisi Özel Sayı’nın Mao’dan yaptığı alıntı aynen şöyledir.

“Bu çağda proletarya ve Komünist Partisi’nin önderliği altında olmayan, ya da önderliğinden çıkan herhangi bir devrimci savaş (bu vuruya dikkat lütfen. Bakın, ‘herhangi bir devrimci savaş’ diyor. Yani örneğin sırf USHSS değil, aynı şekilde TAS seyrince gelişecek bir ‘devrimci savaş’ da aynı akıbeti yaşayacaktır demektir bu. BN.), YENİLGİYE UĞRAMAYA MAHKUMDUR.” diyor.4

Ekstradan yorumlamayı gerektirmeyecek kadar açık-net bir ifade... Ve sırf bu bile, öteden beri ileri sürülen, katı bir şekilde savunusu yapıla gelen bu son derece şatafatlı görüş ve iddiaların aslında ne kadar da temeliz kurgular ürünü olduğunu, Mao Zedung’a rağmen onunu adına ahkam kesmeler olduğunu göstermeye yeter de artar.

Ve ancak biz, andığımız çalışmalarımızda, ‘ikinci’ ‘kalıp’ ilkede ileri sürülen koşulun da, atfedilmeye çalışıla gelen anlamıyla, Mao Zedung’da herhangi bir karşılığının bulunmadığını da somutlaştırmıştık.5

“Ama biz biliyoruz ki –diyor PÖS- arkamıza aldığımız 20. Yüzyıl devrim pratikleri iki devrim stratejisini tanıtlaya gelmiştir. Bunlardan biri Rus ve diğeri de Çin devrim örnekleridir. İlkinde şehirlerden kırlara, ikincisinde kırlardan şehirlere taşındı devrim (…)”6şeklindeki bu görüşleriyle, Mao Zedung adına ‘Halk Savaşı’nı Çin devrimi örneğinde vücuda gelen devrim stratejisiyle özdeşleştiren, ona indirgeyen anlayış sahipleri, ilginçtir ki Mao Zedung’tan buna dair somut herhangi bir alıntı/’kanıt’ da sunamıyorlar.

Sunamazlar da!.. Çünkü Mao Zedung Çin devrim stratejisini USHSS olarak tanımlar. Hiçbir yerde ‘Halk Savaşı’nı bu özgün devrim stratejisiyle özdeşleştiren ifadeler kurmaz. Tam tersine, PÖS’deki yaklaşımları ileri sürenlerin teslim etmek zorunda kaldığı gibi, Mao Zedung da sorunun genel çerçevesi ‘üç aşağı-beş yukarı’ şöyledir: “Mao’nun Askeri Yazıları dikkatli bir gözle incelendiğinde görülecektir ki, savaşa ilişkin kullanılan kavramlar, ‘Uzun Süreli Savaş’, ‘uzun süreli savaş stratejisi’, ‘uzun süreli ve dağınık halk gerilla savaşı’, ‘esnek ve yaygın gerilla savaşı’, ‘hareketli savaş’, ‘gerilla savaşı’ gibi kavramlardır: Mao’nun tüm eserinde halk savaşı kavramı bu kullanılan kavramların yanında hemen hemen kayda değer bir yer kaplamaz ve o da; silahlı silahsız tüm halkın uzun süreli savaşı, hareketli ve gerilla savaşı olarak tanımlanır. Askeri bir kavram olarak halk savaşından değil, uzun süreli savaş stratejisi kavramından söz eder Mao. Ve uzun süreli, dağınık gerilla savaşı tarzındaki mücadele biçimini bu stratejisinin içine yerleştirir.”7

İşte bütün bunları da teslim etmek zorunda kalan PÖS, ilginçtir, yine de dönüp dolaşıp aynı boruyu öttürmeye de devam edebiliyor: “Ama bu da yetmez, halk savaşı özünde tüm bunlar eşliğinde ‘uzun süreli ve dağınık halk gerilla savaşı’nın (…) kendisidir ve böyle adlandırmalıdır. (…)”8

Her neyse, burada Mao Zedung adına öznelci zorlamalarla teori oluşturulmaya çalışıldığı açıktır: ‘Halk Savaşı’nın gerçekte ne olduğunu ve biline gelen iki devrim stratejisinin neden ‘Halk Savaşı’nın farklı özgünlüklere uyarlı biçimleri olduğunu da ilgili çalışmalarımızda ele almış olduğumuzdan; konunun bu boyutunu da burada özel olarak ele almayacağız. Şu kadarını söyleyelim ki; MKP III. Kongre bilincinin teorize ettiği ‘halk savaşı’ ve de ‘sosyalist halk savaşı’ anlayış ve ele alış tarzlarına karşı esastan itiraz etmek gerekli ve meşru bir tutum olmakla birlikte; ancak ne var ki bu tavır, PÖS’de sergilenen ve bugüne değin de savunula gelen ‘halk savaşı’ anlayışının doğruluğunun bir kanıtı olmaz/olmuyor da. Yani bir yanlışa itiraz bir başka yanlış üzerinden yapılıyor. Bir nevi kısır döngü hali anlayacağınız.

2-) “MKP III. Kongresi ise, sosyalist halk savaşı stratejisi içine toplu ayaklanma ile gerilla savaşının birliğini yerleştirmiş ve bu eş güdüme de kır-şehir diyalektiği adını vermiştir. (…) Halk savaşı stratejisi toplu ayaklanmayı temel almaz; bu ancak stratejik saldırı döneminin son aşamalarında gündeme gelecek bir şeydir. Bu bakımdan toplu ayaklanma ile gerilla savaşını birleştirme çabası ister istemez ‘koordineli savaş’a çıkar. Nihayet bu çifte devrim stratejisidir. (…)”9

Öncelikle belirtmek gerekiyor ki burada MKP III. Kongresi’nin ‘sosyalist Halk savaşı Stratejisi’ adı altında ‘toplu ayaklanma ile gerilla savaşını birleştirmiş’ ve yeni özgün bir devrim stratejisi ortaya çıkarmıştır, şeklindeki bu yorumlayış, esasen isabetli değildir. Çünkü öngörülenler sorgulandığında görülecektir ki sadece lafızda kalıyor bu iki devrim stratejisinin eş güdümü ve birleştirilmesi. Çünkü bu ‘yeni sentez’de, bir devrim stratejisi olarak, TAS’ın öngördüğü esasların hiçbiri söz konusu olmuyor. ‘Kır-şehir diyalektiği’ adı altında yapılan şey ise, sadece ve sadece, USHSS’nin öngördüğü gerilla savaşı tarzındaki silahlı mücadelenin şehirlere, daha özel olarak söylemek gerekirse, kapitalist ülke koşullarına uyarlanmaya çalışılmasından ibarettir. ‘Toplu Ayaklanma Stratejisi’ ise yukarıdaki alıntıda da isabetlice belirtildiği gibi, aslında tamamen USHSS’nin son evresindeki kitlelerin toplu ayaklanmasına indirgenmiş oluyor. Hal Böyle olunca da; MKP III. Kongresi’nin, TAS’ın öngördüğü bir mücadele stratejisi/hattını savunduğunu söylemek de isabetli olmaz.

Öte yandan Partizan Dergisi Özel Sayı’sının ‘Halk Savaşı Stratejisi toplu ayaklanmayı temel almaz’ şeklindeki bu belirlemenin devamında söylemiş olduğu; ‘bu ancak stratejik saldırı döneminin son aşamalarında gündeme gelecek bir şeydir.’ Şeklindeki bu yaklaşımıyla da, aslında hem ‘Halk savaşı’ USHSS’ne indirgeniyor ve onunla özdeşmiş gibi sunuluyor ve hem de aslında bir devrim stratejisi olarak TAS, götürülüp bir başka devrim stratejisinin son evresindeki o malum askeri taktiğe/tarza indirgeniyor.

Görüşümüzce bu her iki ele alış da yanlıştır: Evet, elbette doğrudur; USHSS ‘toplu ayaklanma’ tarzını esas alan bir strateji değildir; (böyle olsaydı zaten başka bir devrim stratejisi olmazdı, değil mi?) ama bunu ta en başından itibaren kapsar da. Yani TAS, USHSS’nin sadece son safhalarındaki ‘toplu ayaklanma’ biçimindeki askeri tarzı’yla yer alıyor değildir: Sorunu böyleymiş gibi sunmak son derece yanılgılı bir ele alış olur. Çünkü bilinir bir şeydir ki; USHSS’nin kapitalist üretim ilişkilerinin hakimiyetindeki şehir ve bölgelerdeki mücadele ve örgütlenme tarzı, ta en başından itibaren, tamamen TAS’ın öngördüğü esaslar üzerinden yürür. Dolayısıyla da denilebilir ki, USHSS zaten ta en başından itibaren şehir merkezli TAS ile kır merkezli uzun süreli gerilla savaşının birlikte ve eş güdümlü olarak ele alınması prensibi üzerine kurulu bir stratejidir. Bu, devrim stratejisindeki ‘kır-şehir diyalektiği’nin yalın-somut bir ifadesidir de. Hal böyle olunca da Partizan Dergisi’nin ‘toplu ayaklanma ile gerilla savaşını birleştirme çabası (ki, daha önce de belirttik; III. Kongre iradesinin ortaya koyduğu ‘yeni sentez’ böylesi bir çabanın ifadesi değildir: Onların çabası, ‘kır merkezli gerilla savaşı’ tarzını, aynıyla, şehir merkezli gerilla savaşıyla ‘tamamına erdirme’ çabasıdır. ‘Kır-şehir diyalektiği’nden kastettikleri de zaten tastamam budur. BN.) ister istemez ‘koordineli savaş’a çıkar.” şeklindeki bu söylemin, USHSS’nin öz mantığını kavrayamadığının, devrimin sadece kır merkezli gerilla savaşı ve bunun üst evre tarzlarıyla zafere erişebileceğinin, şehirlerin buradaki rolünün esasen lojistik destek sunmaktan ibaret görüldüğünün ifadesinden başka bir anlama gelmeyeceği/gelmediği açıktır.

Oysa sırf Nepal örneğinde yaşananlar doğru tarzda sorgulanıp tecrübe edilebilinseydi, rahatlıkla görülürdü ki oradaki komünistler de, tıpkı bizde olduğu gibi, USHSS’nin ‘kır-şehir diyalektiği’ni ‘kırlar esas’, ‘gerilla mücadelesi esas’ ve ‘şehirlerdeki çalışmalar tali’ şeklindeki belirlemeyle dengeyi aleni bir şekilde ‘doz aşımıyla’ şehirlerin aleyhine olacak şekilde bozup; esasen (evet esasen) tek ayağı üzerinden yürümeye mahkûm bırakılmıştır.

Ve ancak pratik süreç seyrinde görülmüştür ki savaş, gerilla tarzıyla kırsal alanlarda ‘denge aşaması’ düzeyinde hatırı sayılır ciddi ve önemli kazanımlar/mevziler sağlama düzeyine dek yükseltilebilmişken; şehirlerde kitlelerin (devrim güçlerinin saldırı aşamasına, silahlı toplu ayaklanma hamlesine göre hazırlanması, tabiri caizse adeta savsaklanı verilmiş. Yani savaşın şehir ayağı oluşturulamamış. Haliyle de gerilla ordusunun (daha doğrusu halk ordusunun) şehirleri kuşatmış olması kendi başına sonuç alıcı olamayacağından; daha ileri hamleler yapma şansı dumura uğramış oldu… Ve malumumuz olduğu üzere Nepal’li komünistler işte ancak bu pratikle yüz yüze kaldıktan sonra ‘hal çareleri’ arayışına koyulabildiler. Ve işte o TAS ile USHSS’nin yeni tarzda sentezlenmesi teorisi de esasen bu olgunun bir ürünü olarak piyasaya çıkmış oldu. vs. vs.

Ki, aynı ele alış tarzı, denilebilir ki üç aşağı-beş yukarı, benzeşir biçimiyle bizde de yaşanmıştır. Şehirler ve şehirlerdeki parti faaliyetleri esasen kırların/gerillanın savaş gereksinimlerinin karşılanması tarzının/kapsamının ötesine geçememiştir dense, yeridir. Dolayısıyla bizim özgülümüzde de USHSS’nin öngördüğü ‘kır-şehir diyalektiği’ ta başından beri tek ayağı üzerinden, topal haliyle, ele alına gelmiştir. Yani biraz daha amiyane bir ifadeyle dile getirmek gerekirse; ta en başından itibaren savaşı örgütleme tarzımız, bariz bir şekilde ‘topal ördek’ misali olagelmiştir: Kırda da şehirlerde de kitlelerin örgütlenmesi – kazanılması ve şehirlerdeki mücadelenin TAS uyarınca ele alınması boyutu hep savsaklana gelmiştir.

Kanaatimizce günümüzde bu sorunu nispeten daha ‘kitabına uygun’ bir, ‘dengeli’ biçimiyle ele alan ve hayata uygulamaya çalışan örneklerde mevut elbet. Mesela Kuzey Kürdistan’da PKK’nın, Filipinli komünistlerin, Kolombiyalı devrimcilerin ve bir dereceye kadar da Hindistanlı Maoistlerin savaşı, kır ve şehir ayaklarında nispeten daha dengeli/uyumlu, birbirini tamamlayıp bütünleştiren bir şekilde ele alarak, her iki sahada da savaşı hatırı sayılır maddi-manevi bir güce kavuşturmayı başardıkları rahatlıkla söylenebilir.

Yani kısacası şunu söylemeye çalışıyoruz: Partizan Dergisinde sergilenen anlayışın, ‘koordineli savaş’a tam olarak nasıl bir içerik ve kapsam atfederek, bunun, USHSS’nin karşısında yer alan bir ‘tarz’ olduğuna hükmetmiştir, bilemiyoruz. Fakat şayet yukarıda açıklamaya çalıştığımız gibi; TAS ile uzun süreli gerilla savaşının aynı devrim süreci içinde, tek bir devrim stratejisinin veya iki farklı devrim stratejisinin içinde, birlikte ve eş güdümlü bir şekilde ele alınmasını ‘koordineli savaş’ olarak niteliyorsa, ve de; ‘yanlıştır’ denilerek karşı çıkılan özelliği buysa, bu durumda rahatlıkla söyleyebiliriz ki; evet, USHSS aynen de böylesi bir özelliğe yapısal olarak sahiptir. Buna karşı çıkmanın haklı herhangi bir gerekçesi olamaz.

İşte tamamen bu anlam ve kapsamda olmak üzere, USHSS elbette ki bir anlamıyla aynı zamanda ‘çifte devrim Stratejisi’ni içerir. Ve ama çifte devrim aşamasını içermez.

Şayet bir ülke birbirinden niteliksel olarak farklı sosyo-ekonomik yapı özellikleri arzeden farklı bölgelerden oluşuyorsa, ya da mesela tıpkı ‘Türkiye’de olduğu gibi sosyo-ekonomik yapıları ve baş çelişmeleri itibariyle birbirinden farklı özellikler taşıyan iki ülkeden oluşuyorsa, burada kaçınılmaz olarak farklı devrim aşamaları da söz konusu olacaktır. Ve şayet bu farklı sosyo-ekonomik birimlerde farklı devrim stratejileri söz konusuysa, mesela bir yerde TAS, diğer yerde USHSS söz konusuysa, işte burada daha önceki bölümlerde ifade ettiğimiz tarzda, gündeme bir de ‘Birleşik Devrim Stratejisi girer. Ve elbette bu strateji iki farklı devrim stratejisinin birlikteliği ve eş güdümün sağlanması anlamında da ‘koordineli savaş’ özelliğindedir de. Ve elbette ‘çifte devrim Stratejisi’ni içerir.

Ve galiba Partizan Dergisi, ‘koordineli savaş’ ve ‘çifte devrim Stratejisi’ni, andığımız bu ikinci anlam ve kapsamıyla ele alıyor olmalı. Karşı çıkışının kendince haklı gerekçesi de herhalde ki şu oluyor: “Türkiye’ gerçekliği iki farklı sosyo-ekonomik yapıya sahip ülke veya bölgeler içermiyor. Dolayısıyla da farklı devrim aşamaları sözkonusu edilemez. Dolayısıyla da devrimi farklı programlar üzerinden ve farklı şekil ve yollarla ele almayı gerekli kılacak herhangi bir gerçeklik yoktur.

Evet, ‘koordineli savaş’ ve ‘çifte devrim Stratejisi’ne böylesine kararlı ve ısrarlı katı karşı çıkışlarının ardında her haldeki bu türden bir algı yatıyordur. MKP III. Kongresi’nin öngördüklerinde de, işte sanırız bunun emarelerini görmüş olmalılar: Siz aslında iki farklı sosyo-ekonomik yapı, iki farklı devrim aşaması ve iki farklı devrim stratejisi öngörüyorsunuz. Fakat bunu şimdilik açıktan ortaya koymaya yanaşmıyor, dolaylı yollardan, etrafından dolanarak geliyorsunuz. Gözümüzden kaçtığını sanmayın sakın. Siz istediğiniz kadar maske kullanın, ama gerçekliğiniz budur işte. Öngördüğünüz ‘yeni sentez’iniz asıl niyetinizi ele veriyor. Siz alasından ‘koordineli savaş’ ve ‘çifte devrim Stratejisi’ni öngörmektesiniz.

MKP III. Kongresi bilincinin ‘arka planı’ böyle midir, ‘gizli ajanda’larında olan bu mudur bilemeyiz. Nihayetinde, açıktan ifadeler üzerinden somutlanamadığından, spekülatif yorum ve akıl yürütmelerden öte geçmez bu türden söylemler.

MKP’yi bilmeyiz ama, daha önceki bölümlerde ortaya koyduklarımızdan da anlaşılacağı üzere biz; ‘Türkiye’yi Türkiye ve Kuzey Kürdistan olmak üzere iki farklı ülke, iki farklı sosyo-ekonomik yapı, haliyle iki farklı baş çelişme ve iki farklı devrim aşamasıyla tanımlamanın doğru ve isabetli olacağını düşünüyoruz.10 Ve keza iki farklı devrim stratejisini içeren ‘birleşik devrim Stratejisi’nin gerekli olacağını ileri sürüyoruz.

Dolayısıyla da burada eleştiri konusu olabilecek yön, olsa olsa, MKP III. Kongre iradesinin ve Partizan Dergisi’nde ki TKP/ML’nin bu gerçeği göremeyen dogmatik-mekanik ezberci yaklaşımları ve ele alış tarzları olabilir. Ve keza Partizan Dergisi ‘Koordineli savaş’ ve ‘çifte devrim stratejisi’ olgularının her halükârda reddedilmesi gereken şeylermiş gibi sunan yaklaşımı eleştiri konusu olabilir.

3-) “(…) öte yandan, kitlelerin yoğunlaştığı şehirleri esas mücadele alanları olarak belirleyip devrimci savaş içerisinde ‘küçükten büyüğe doğru askeri bağlamda genel halk ayaklanması’ gibi sözcükler, Marksizmin klasiklerinden, özellikle Marks ve Lenin’deki ilgili tezlerle tam bir karşıtlık halindedir.” Şeklindeki bu itiraz, bizim de önceki bölümlerde ifade ettiğimiz gibi esasen isabetli bir itirazdır. Ve evet MKP III. Kongresinin şehirler için öngörmüş olduğu bu askeri çizgi ‘aşarı sol sekter bir tutum11’un ifadesi olabilir ancak ki.

4-) “Bu aşırı sol söylem, karşı-devrimin en güçlü olduğu şehirler geçerliğiyle örtüşmez ve böylesine bir stratejiye de halk savaşı denmez.

Bu bakımdan MKP’nin düşsel halk savaşı kavramı, bu kavrama yüklediği içerik ve hele hele halk savaşının başına sosyalist kelimesini ekleyerek yüklediği yeni anlam yalnızca halk savaşını karikatürleştirmektedir. (…)”12şeklindeki bu itirazı da bir boyutuyla isabetlidir. Ancak vurgulamak gerekir ki eksiktir. Çünkü MKP III. Kongre bilinci, SHSS dediği stratejiyi, söylem babında da olsa, iki devrim stratejisinin birlikte ve eşgüdümlü ele alınışı olarak sunduğu durumda, burada karikatürleştirilen sadece USHSS olmuyor, aynı şekilde TAS’da dumura uğratılmış oluyor.

5-) Partizan Dergisi Özel Sayı’daki tutum alışta MKP III. Kongresi’nin şehir merkezli ‘yeni devrim Stratejisi’ne bir diğer esaslı itiraz da; ‘şehirlerin kırlık bölgelerinden kuşatılması’ esası üzerine oturan devrim stratejisinin, ülkenin yarı-sömürge pozisyonunu devam ettiği sürece geçerliliğini koruyacağına ilişkindir. Bunu da Kaypakkaya’nın: “yarı-sömürge ülkeler, emperyalizmin yarı işgali altında olan ülkelerdir. Bu gibi ülkelerde emperyalizmin hakimiyetini, esas olarak, yerli geçici sınıflar vasıtasıyla devam ettirmekle birlikte, kendisi de onlara üsleriyle, tesisleriyle, askerleriyle, filosuyla, silah yardımıyla… çeşitli şekillerde destek oluyor. Bu nedenle yarı sömürge, yarı feodal ülkelerde ‘şehirlerin kırlardan kuşatılması’ stratejisi, sadece feodalizmin mevcudiyetinden ve köylülerin nüfusun çoğunluğunu teşkil etmesinden değil, aynı zamanda emperyalizmin yarı işgalinden de ileri gelmektedir.”13 şeklindeki bu görüşleri üzerinden temellendirmektedir.14

Tabii besbelli ki burada Kaypakkaya’nın bu görüşlerinin sorgulanmaya dahi gerek duyulmayacak kadar ‘doğru görüşler’ olduğu ön kabulü söz konusudur.

Oysa bir genelleme karakteri arzeden Kaypakkaya’nın bu görüşlerinin problemli olduğu çok açıktır. Çünkü yarı-sömürgelik durumunda devrim ile karşı – devrim arasındaki güç dengesinde emperyalizmin yukarıdaki pasajda söz konusu edilen tarzdaki fiili varlığı, ‘yerli gerici sınıflar’ addedilen karşı devrimci güç kapsamında kalıyor olacağından; öncelikle kitlelerde, fiili işgal durumunda olduğu gibi bir ulusal karşı duruş bilincinin ortaya çıkmasını otomatikman koşullamayacaktır/nitekim koşullamıyor da. Haliyle de ülkenin büyük/metropol şehirleri haricindeki şehir ve kırsal alanları kendiliğinden birer milli savaş alan ve tabanı haline geçmeyecektir. Yani burada sorun, dikkat edilirse hem dar anlamda bir köylü nüfus tabanı ve hem de kırsal arazi kapsamının ötesinde bir gerçekliğe bürünmüş oluyor. Bu durum doğrudan baş çelişme sorunuyla ilintili bir karakter arzeder. Fiili işgal durumu olmadıkça emperyalist güçlere karşı ülkenin büyük şehirleri dışındaki ‘vatan toprağı’ ‘anti-emperyalist milli savaş’ tarzı bir savaşın üsleri haline geçmez. vs. vs.

Bu bakımdan tek başına yarı-sömürgelik durumunun ‘şehirlerin kırlardan kuşatılması’ stratejisine nesnel zemin sunacağı şeklindeki bir görüşün gerçekçi olmadığı, esasen de sübjektivist bir yorumlayış olduğu açıktır.

Kaypakkaya’yı: “Feodalizmin giderek çözülmesi ve ona bağlı olarak köylü nüfusun azalması halinde de bu strateji gerçekliğini korur.” şeklindeki bu ve yukarıdaki sonuca vardıran referans saptaması şudur: “Özetlersek ‘şehirlerin kırlardan kuşatılması’ stratejisini tayin eden şey devrimle karşı-devrim arasındaki kuvvet ilişkisinin köylerde, şehirlere nispetle, daha fazla devrimin lehine olmasıdır. Karşı-devrim zincirinin en zayıf halkasının köylük bölgelerde olmasıdır.”15

Öncelikle belirtmek gerekiyor ki; Kaypakkaya, ‘şehirlerin kırlardan kuşatılması stratejisi’ni, genel bir ele alışla, yarı-feodal ve yarı-sömürge ülke koşullarının demokratik ve ulusal demokratik devrimlerinin yolu alarak öne sürüyor. Böyle olunca da burada karşımıza özgünlükleri ve farklı gelişmişlik düzeylerini önemsizleştiren bir genelleme çıkmış oluyor.(Doğrudur; elbette ‘şehirlerin kırlardan kuşatılması’ stratejisini tayin eden şey, devrimle karşı-devrim arasındaki kuvvet ilişkisinin köylerde, şehirlere nispetle, daha fazla devrimin lehine olmasıdır.) Ancak bu, ‘yarı-feodal, yarı-sömürge’ üst belirlemesiyle anılabilecek her koşulda böyle olmayabilir. Teorik olarak da pratik olarak da bu pekâlâ mümkündür. Mesela emperyalizmle ülke halkı/ulusu arasındaki çelişme yarı sömürgelik koşullarında baş çelişme olarak öne çıkmaz. Dolayısıyla da yukarıda bahsettiğimiz şekilde dinamik ve fiili bir anti-emperyalist savaş ve cephe olgusu şekillenmez. Ve keza yarı-sömürgelik koşullarında emperyalist güçlerin ülke topraklarındaki askeri gücü, devrim ile yerli karşı-devrim gücünün kuvvet ilişkisini esastan bozacak nitelikte olmayıp, daha ziyade ‘sembolik’ bir önem arzeder. Ve keza bu askeri güç, devrimci mücadelenin ta en başından itibaren çatışmanın doğrudan bir unsuru olarak devrede olmayacağından, devrim ile karşı devrim arasındaki kuvvet ilişkisinin hesaplanmasında bu ancak ki yan, dolaylı bir unsur olarak yer alabilir. Dolayısıyla da ‘yarı-sömürgelik’ olgusu kendi başına ‘şehirlerin kırlardan kuşatılması stratejisi’nin tayin edici unsuru olan devrimle karşı-devrim arasındaki kuvvet ilişkisini köylerde, şehirlere oranla daha fazla devrimin lehine kılabilecek bir özellik arzetmez. Neden arzetmez? Çünkü devrim ile karşı-devrim arasındaki kuvvet ilişkisini köylerde, şehirlere oranla daha fazla devrimin lehine olmasını belirleyen esas olgu, süreci feodalizmle geniş halk yığınları arasındaki çelişmenin baş çelişme olarak belirliyor olmasının bir ifadesi olarak, devrimin temel gücünü köylülerin oluşturuyor olmasıdır. ‘Şehirlerin kırlardan kuşatılması stratejisi’ni koşullayan esas öğe, kırsal alanın karşı-devrimin zayıf halkası olması değil, temel gücünü köylülerin oluşturduğu devrimin, şehirlere oranla köylerde daha güçlü olmasıdır. Çünkü kırsal alan, şehir merkezli TAS’ın uygulanabilir olduğu koşullarda da ‘karşı-devrim zincirinin en zayıf halkası’dır. Dolayısıyla da burada ‘şehirlerin kırlardan kuşatılması stratejisi’ni tayin eden esas olgu kırsalın karşı-devrimin zayıf halkası olması değil, mevcut koşullarda köylülüğün devrimin temel gücü olmasından ötürü, kırsalın şehirlere oranla devrimin en güçlü zemini olmasıdır.

Ve burada şunun altının önemle çizilmesi gerekiyor diye düşünüyoruz: Köylülüğün nüfusun ezici çoğunluğunu oluşturduğu her durumda ‘şehirlerin kırlardan kuşatılması stratejisi’nin geçerli olabileceği sonucuna da varılamaz. Ve keza ‘neden-sonuç ilişkisi’ bağlamında söz konusu devrim stratejisi alternatifsiz tek seçenek durumunda da olamaz, değildir de. Nitekim Mao Zedung’un kendisi de buna önemle dikkat çeker. Hatırlanacağı gibi bir kısım Güney Amerika ülkeleri Komünist Parti temsilcileriyle yaptığı görüşmede onlara Çin devrimi’ni bire bir emsal almamaları, kendi ülkelerinin özgünlüklerine uygun strateji ve yollar izlemeleri gerektiğini öğütler. Örnek ‘özgünlükler’ durumu üzerinden sorunu açımlar. Özetle derki: Tüm diğer koşulların varlığı halinde bile, şayet ülkeniz son derece küçük bir ülkeyse, uzun süreli üs bölgelerinin oluşturulmasına elverecek denli düşman denetiminin zayıf olduğu uzak-ücra kırsal alanlara sahip değilse, buralarda devrimin ‘şehirleri kırlardan kuşatılması stratejisi’ uyarınca gelişmesinin sıkıntılı olabileceğine işaret eder. Onları kalıpçı olmamaları, esnek ve yaratıcı olmaları yönünde uyarır.

Keza köylülüğün nüfusun ezici çoğunluğunu oluşturuyor olması koşulu da otomatikman bu stratejiyi tek alternatif olarak öne çıkarıyor olmaz. Nitekim bilinir ki bu konuda tipik ve bariz bir Rusya örneği vardır. Köylülüğün nüfusun %80’ini oluşturduğu devasa bir coğrafya olan koyu despotluk altındaki Çarlık Rusya’sında, devrim pekâlâ da şehir merkezli TAS uyarınca planlanıp programlanmış ve birincisinde olmasa da ikincisinde başarıya ulaştırabilmiştir de.

Ve ama köylülüğün devrimin temel gücü olma vasfını yitirdiği, köylü nüfusun ezici çoğunluğunun kırsaldan kopup kentlere göçtüğü, kalan kısmının da önemlici bir bölüğünün kapitalist üretim ilişkileri altında ‘köylü sorunu’nun öznesi olmaktan çıktığı koşullarda bu stratejinin uygulanabilir olamayacağı da kendiliğinden anlaşılır olsa gerek. Çünkü artık kırsalda şehirleri kuşatmaya imkân tanıyacak denli büyük devrimci bir orduyu var edecek bir ‘temel güç’ bulunmamaktadır. Devrimin öncü gücü de temel gücünün ana bileşeni de artık şehirlerdedir. Yani bir diğer ifadeyle nesnel koşullardaki bu değişikliklerle birlikte devrim ile karşı-devrim arasındaki kuvvet ilişkisi de esastan değişikliğe uğramış oldu. Kırsal kesim karşı-devrim açısından hâlâ ‘en zayıf halka’sı olma konumunu koruyorken; ama aynı zamanda kırsal kesim artık devrimin en güçlü kalesi/üssü de değildir. Önceleri devrimin temel dayanağı pozisyonunda olan köylülük, şimdi artık sadece önemli bir devrimci güç pozisyonundadır. Ve ama buna karşın şehirler şimdi artık sadece karşı-devrimin en güçlü olduğu cephe değildir; devrimin de en güçlü hale geldiği cephedir aynı zamanda.

Hal böyle olunca da Kaypakkaya’nın; “şehirlerin kırlardan kuşatılması stratejisinde tayin edici şey” olarak ileri sürdüğü koşul olan ‘devrimle karşı-devrim arasındaki kuvvet ilişkisinin köylerde, şehirlere nispetle daha fazla devrimin lehine olması’ koşulu artık tersine dönmüş olduğundan, ‘şehirlerin kırlardan kuşatılması stratejisi’ de kaçınılmaz olarak, en tayin edici nesnel zeminini yitirmiş olur.

Dolayısıyla da Kaypakkaya’nın; “feodalizmin giderek çözülmesi ve ona bağlı olarak köylü nüfusun azalması halinde de (ve elbette bu ‘azalma’nın derecesi önemlidir. %80’den %65-70’e düşmesi de bir azalmadır ve ama bu azalış onu temel güç olma pozisyonundan etmezken; %20-25’lere varan azalma ise (ki bu da bir ‘azalma’ halidir.) onu devrimin temel gücü olma vasfından eder. Bu bakımdan azalmanın/çözülmenin derecesi elbette önem arzeder. BN.), bu strateji geçerliliğini korur” şeklindeki bu öngörüsü, söz konusu stratejinin geçerli olabilmesinde temel aldığı koşul ile uyuşmaz, onu boşa çıkarır!.. Çünkü kırsalda devrimi güçlü kılan ana belirleyen unsurun feodalizmin çözülmesine koşut olarak bu vasfını yitirmesi durumunda, yarı-sömürgelik olgusu, geriye kalan %20-25 oranındaki köylüyü (ki, gerçekte bu oran daha da düşüktür.) tekrardan devrimin temel gücü ve haliyle kırları da en güçlü kaleleri yapmaya muktedir olma özellikleri arzetmez/edemez de. Bunlardan ötürü ‘şehirlerin kırlardan kuşatılması stratejisi’nin geçerliliğini koşullayan bir diğer temel etmenin de yarı-sömürgelik durumu olduğunu öngören görüşlerin isabetli olmadığı/olamayacağı rahatlıkla söylenebilir.

Özetle; TKP/ML’nin Partizan dergisi Özel Sayısında ortaya koyduğu; “Kaypakkaya söylemişse doğrudur” vari bir ön kabulle, sorgulamaksızın bunu alıp, MKP III. Kongresinin devrim stratejisine karşı adeta ‘kapı gibi kanıt’ dercesine, itiraz referansı olarak ileri sürmesi, her haldeki bir başka isabetsizlik örneğini oluşturacaktır, deyip, bu konuyu da böylece noktalayalım.

Bitti

4-4) “SHSS’NİN TAS’I TA EN BAŞINDAN DEVRE DIŞINDA BIRACAK OLMASI” SORUNU:

Kongre iradesi şu son aktardığımız pasajda TAS’dan ve bununla eş güdümlü bir gerilla savaşından bahsediyor. Elbette böyle olması pekâlâ mümkün. Çünkü Marksizm teorisinde gerilla veya partizan savaşları zaten TAS’nin bir unsuru olarak da öngörülmektedir. Bu bakımdan Kongre iradesinin bunu ifade etmesiyle veya altını çizmesiyle ortaya yeni bir şey sürülmüş olmuyor. Ancak ne var ki Kongre iradesinin ortaya koyduğu SHSS teorisi TAS ile gerilla/partizan savaşları tarzının diyalektiğini böyle kurmryor, tamamen farklı bir içeriğe büründürüyor. Şöyle ki:

Bilinir ki TAS’da kitlelerin silahlı ayaklanması ve bununla eş güdümlü gerilla/partizan savaşı taktikleri stratejinin ancak ki son aşamasında, yani kitlelerin silahlı şiddet unsuruyla fiilen devrime kalkışma evresinde gündeme gelir. Bu, altı çizilmesi gereken önemli özelliklerinden birisidir. İkinci önemli özelliği ise şudur: Anlaşılır olsa gerek ki TAS sadece stratejinin bu son evresinden ibaret değildir/olamaz da. Öncesine tekabül eden ve son evreyi hazırlayan stratejik bir evresi daha vardır. Ve ama TAS’da bu evre USHSS’dekinin tam tersi bir şekilde yaşanır. USHSS’de son evre uzun süreli bir silahlı mücadele zemininde hazırlanırken; TAS’da ise ister illegal (Rusya’da olduğu gibi), ister legal koşullarda olsun, mücadelenin esasen silahlı tarzıyla değil; ‘barışçıl’ denen tarzıyla hazırlanır. Kitlelerin eğitilerek, örgütlendirilerek, partinin inşasını ve keza bir bütün olarak parti örgütlerinin ve kitlelerin silahlı ayaklanmaya ve iktidarı almaya hazırlanmasıyla karakterize olan bir evredir bu evre. Bu da TAS’ın bir diğer ayırt edici temel özelliğidir.

Evet, Marksizm-Leninizm teorisinde TAS öz olarak böyle tanımlanır ve içeriklendirilir. Bunun dışında bir açılım da yoktur. Kongre bilinci şayet TAS’ı yeni ve orijinal bir açılım ve yorumlayışla ele almıyorsa (ki; belgelerinde buna dair belirgin bir emare gözümüze ilişmedi) o halde demek ki bu stratejiyi M-L teorisinin öngörmüş olduğu ve ‘klasik’ biçimi ve esaslarıyla kabule diyordur.

Ve ama Kongre iradesinin SHSS’nin ne olduğu ve nasıl uygulanacağının açılımı olan yukarıya aktardığımız yaklaşımı baz alınacak olursa, rahatlıkla görülecektir ki öngörülen strateji içinde TAS’ın stratejik evrelerinden olan ilk evresinin esamesi daha okunmamaktadır. Mücadele ta en başından itibaren USHSS’nin öngördüğü esaslar üzerinden kurgulanıyor ve sunuluyor. Bu durumda gerilla savaşıyla eş güdümlü TAS ise, USHSS’nin son evresinde öngörülen kızıl ordu güçlerince kırlardan kuşatılmış olan şehirlerde toplu ayaklanmayla karşı-devrime son ölümcül darbeyi vurup, devrimi zaferle taçlandırma aşamasındaki bu ‘toplu ayaklanma’ olmuş oluyor ancak ki!

Evet, SHSS’nin söz konusu açılımları baz alındığında ortaya çıkan şey bunun dışında bir başka olasılığa şans tanımayacak kadar açık ve net. Hal böyle olunca da Kongre iradesinin iki temel bileşenden oluşturduğunu söylediği ve ‘kır-şehir diyalektiği’ olarak da tanımlanabileceğini ifade ettiği SHSS’de, M-L teorisinde bilinen haliyle ‘klasik’ TAS’ın herhangi bir karşılığının olmadığı rahatlıkla söylenebilir. Aksi iddia edilecekse, o halde MKP, yukarıda aktardığımız görüşlerinden olan, “bu ülkelerdeki siyasal iktidarların ancak küçükten büyüğe doğru bir hat izleyen Halk Savaşı yöntemiyle alaşağı edileceği”, “Bu tür ülkelerde silahlı devrimle, silahlı karşı-devrim başından itibaren çatışma halindedir. Halkların düşmanlarını yenmede kullanacağı esas araçlar ve mücadele biçimi barışçıl değil zor ve silahlı olmak zorundadır” ve “silahlı mücadele başından itibaren stratejik olarak geçerlidir.” Şeklindeki bu belirlemelerine rağmen TAS’ın öngördüğü esaslara dayalı bir mücadelenin ve örgütsel mekanizmaların nasıl hayat hakkı bulabileceğini buyursun ortaya koysun da hep birlikte öğrenmiş olalım.

Tabii şunu peşinen belirtmek isteriz ki; yukarıdaki görüşlerin korunması suretiyle bunun yapılabilme şansı sıfırdır. Çünkü söz konusu bu görüşlerin dayandırıldığı gerekçeler zaten o ülke koşullarında klasik anlamda TAS’a şans tanımadığı için ve keza ülkenin kapitalistleşmesinin ortaya çıkardığı koşullar klasik anlamda USHSS’ne şans tanımadığı için Kongre bilinci ‘yeni’ bir devrim stratejisi teorisi kurmaya mecbur kalmıştır.

Evet, denilebilir ki, en azından, Kongre iradesinin inandığı ve kendisini ikna ettiği şey aynen de budur. Nitekim şöyle dile geliyor bu durum: “Devrimimizin stratejisi, Sosyalist Halk Savaşı Stratejisidir.” SHSS, ‘yarı-sömürge/yarı feodal toplumsal sistemlerde geçerli olan Halk Savaşı Stratejisinden farklıdır.”, “Yani Demokratik Cumhuriyet programı aşaması yerini Sosyalist Devrim aşamasına bırakmıştır.” Bu aşamayla, “Halk Savaşı Stratejisi yerini Sosyalist Devrim (Program) modeline ve buna uygun olarak gerilla savaşı ile toplu ayaklanma biçimlerinin yeni tipte birliği ve özgün devrim stratejisi olan sosyalist Halk Savaşı stratejisine bırakmıştır.”, “Bu bakımdan SHSS, klasik sosyalist devrim stratejisi olan toplu ayaklanma stratejisinden de farklıdır.”1

Tabii burada bariz olan şey, Kongre iradesinin düşünüş sistematiğini ve düşünce bütünlüğünü esasen o eski basma kalıp ezberlerinin yönlendiriyor ve belirliyor olmasıdır. Muhtemelen şöylesi bir arka plan söz konusudur: “Tamam, ülke kapitalist olmuştur olmasına da ama bu dönüşüm bir burjuva demokratik devrimiyle olmadı. Dolayısıyla üst yapı kurumları ve emperyalizme bağımlılık ilişkileri o eski karakterleriyle var olmaya devam ediyor. Böyle olunca da devrim ile karşı-devrim arasındaki ilişki de hâlâ o eski tarzını korumaya devam ediyor. Demek ki tek başına ülkenin kapitalist iktisada sahip olması, klasik anlamda sosyalist devrimin stratejisi olan toplu ayaklanma stratejisinin uygulanabilir olmasına gerekli zemini sunmaya yeterli gelmiyor. Esas mücadele alanları ve temel güç unsurlarında değişikliklerin ortaya çıkması bir olguysa da; faşizm ve emperyalizm olgusunun yerli yerinde durduğu da bir olgudur. Bu iki olgu var oldukça da devrim ile karşı-devrim ta en başından silahlı olarak karşı karşıyadır demektir. Ve bu koşullarda da faşizm ve emperyalizmin üstesinden gelebilmek için kaçınılmaz olarak esas mücadele, uzun süreli halk savaşı stratejisinin temel mantığı üzerinden kurgulanarak şehir ve kırlarda birlikte/koordineli bir şekilde yürütülmek zorundadır. Bunun başka bir alternatifi yok.”

Tırnak içine alarak ifade ettiğimiz bu görüşler elbette sadece bizim öznel bir yorumumuzdan ibarettir. Ve ama kuvvetle olasıdır ki Kongre bilincinin yeni devrim stratejisi ihtiyacı işte böylesi bir zihinsel arka plana dayanıyor olsa gerek.

Arka planı artık her ne ise bunun çok da tayin edici bir önemi yok aslında. Çünkü bütün bu argümanlar esasen varsayılanlardır ve teori de bunlar üzerine bina edilmektedir. Ancak bunların gerçeklikleri ve gerçekliklerinin boyutu ve keza ele alınış ve yorumlanışlarındaki isabet ve doğruluk dereceleri bakımından tartışma götürür şeyledir.

4-5) “DEVRİM PROGRAMI İLE DEVRİM STRATEJİSİ ARASINDAKİ NEDEN-SONUÇ İLİŞKİSİ” SORUNU:

Mesela ülkede kapitalizmin hakim hale gelmesiyle demokratik devrimin gündemden düşmesi ve keza sosyalist devrime geçmek için bir ara aşama olarak yeni demokratik cumhuriyete gereksinimin kalmamış olması pekâlâ nesnel veri ve olgularla saptanabilir bir değerlendirme iken; sosyalist devrim aşamasına geçilmesiyle birlikte “Halk Savaşı Stratejisi’nin yerini otomatikman ‘buna uygun olarak gerilla savaşı ile toplu ayaklanma biçimlerinin yeni tipte birliği ve özgün devrim stratejisi olan Sosyalist Halk Savaşı Stratejisine bırakmıştır.” Şeklindeki bu kesin/kararlı hükmü kendiliğinden dayatan/zorunlu kılan ne türden nesnel-olgusal gereklilikler söz konusunu olabilir acaba?!!! Dikkat edilirse güçlü bir olasılık olarak, ‘bırakır’ da denmiyor. Yeni demokratik devrim programının yerini sosyalist devrim programının almış olmasıyla birlikte, devrim stratejisi de bu değişime bağlı olarak , otomatikmen bu yeni biçimi almış oluyor!..

Yani demek oluyor ki Kongre iradesi devrim programı ile devrim stratejisi arasında böylesi bir zorunlu neden-sonuç ilişkisi kuruyor. Hadi diyelim ki bir şekilde bunun makul bir izahatını yapması da mümkün olsun. İyi de yeni demokrasi programının yerini sosyalist devrim programının almasıyla, USHSS’nin yerini otomatikman “gerilla savaşı ile toplu ayaklanma biçimlerinin yeni tipte birliği”yle oluşacak yeni bir! “özgün devrim stratejisi”ne bırakacağının nasıl bir izahatı yapılabilir acaba? Nedir bu kendiliğinden zorunlu sonucu doğuracak olan esaslı NEDEN?

Kongre iradesi, yerini buna ‘bırakmıştır’ derken, hangi neden-sonuç ilişkisini baz alarak buna hükmetmiştir acaba? Şunu açık ve net bir şekilde belirtmek gerekiyor ki; somut nesnel olgular üzerinden kurulabilen bir neden-sonuç ilişkisinin olmadığı yerde, açıktır ki, genel olarak mücadele biçimleri ve özel olarak da devrim stratejisi kişi veya kurumların öznel düşün dünyalarında, yani amiyane tabiriyle kafalarında kurguladıkları senaryolardan başka bir şey olmamış olur bu. 3.Kongre iradesinin bu sonuca, yukarda özetle verdiğimiz ön kabulleriyle vardığı kuvvetle muhtemeldir; çünkü başka türlü SHSS dedikleri ve ama aslında USHSS’nin temel mantığı üzerinden şekillenen ve esasen de bunun zorlama da bir uyarlaması olan bir devrim stratejisinin gerekliliği sonucuna varabilmeleri pek de olası gözükmüyor.

4-6) DEVRİM STRATEJİSİNİN TAYİNİNDE EMPERYALİZM VE FAŞİZMİN YERİ” SORUNU:

“Ülke kapitalizmin hakimiyetine girmekle sosyalist devrime zemin sunuyorsa da ama kapitalist Türkiye’nin dış ilişkilerinde emperyalizmin yarı-sömürgesi olması ve keza içte de burjuva demokrasinin olmayışından ötürü devrimin toplu ayaklanma stratejisiyle gerçekleşmesine zemin sunmamaktadır. O halde bize yeni bir devrim stratejisi gerekiyor” şeklinde bir düşünce yürütümüdür SHH dedikleri ‘yeni ‘devrim stratejisini icat ettiren.Ve ama bu düşünce sistematiğiyle emperyalizm ve faşizm etmenleri üzerinden ulaşılan bu sonuç, aslında hiç de sorunu tartışılır olmaktan ve öznelci bir yaklaşım özelliği taşımaktan kurtarmıyor. Çünkü emperyalizm veya koyu-kudurgan gericilik ve baskıcı zorbalık koşullarının hakimiyeti ise esasen devrim mücadelesinin ve örgütlenmesinin legal imkanlarının olmaması veya sınırlı/oldukça kısıtlı olması bağlamıyla, tartışılan konunun kapsamına girerler ancak ki.

Yani bu iki etmen asla tek başına devrim stratejisinin bir bütün belirleyeni olamaz. Hele ki emperyalizm olgusu fiili askeri işgal şeklinde söz konusu değilse, yani devrim güçleri doğrudan emperyalist güçlerle silahlı olarak karşı karşıya değillerse, ülkenin yarı-sömürgeliğini devrim ile karşı-devrimin ta en başından silahlı olarak karşı karşıya olmak zorunda olduğunun gerekçesi saymak; gerçekçi değil, zorlama bir yaklaşım örneği olabilir ancak ki. Bu gerekçe dün, esas mücadele alanlarının neden kırsal alanlar olması gerektiğinin başlıca gerekçeleri arasında gösterilip, ısrarla da savunulurken; ülkenin emperyalizmle ilişki karakterinin bugün de yarı-sömürge olarak değerlendirilmeye devam edildiği halde (ki, Kongre bu ilişkinin daha da koyulaştığı görüşündeyken), esas mücadele alanları pekâlâ şehirler olarak ilan edilebiliyor.

Demek ki esas mücadele alanların, yani devrimci güçlerin esas üslenim alanlarını belirleyen esas etmenlerden biri hiç de yarı-sömürgelik pozisyonundan ötürü emperyalist güçlerin (yerli işbirlikçileri üzerinden de olsa) yığınak ve denetimlerinin şehirlerde çok daha fazla olmasından değildi. Neydi peki esas belirleyici etmen? Devrim güçlerinin şehirlerde kırlara oranla çok çok daha zayıf olmasıydı. Bugün şehirler esas mücadele alanları olarak öne çıktıysa, bunun temel belirleyen unsuru, (emperyalizm olgusu da dahil olmak üzere) karşı-devrim güçlerinin şehirlerde eski güçlü konumlarını yitirmiş olmaları değil (ki, aslında teknik donanımları, eğitimleri ve yığınak kapasiteleriyle mislince daha güçlü pozisyondadırlar.), devrim güçlerinin şehirlere yığılıp, burada kırsala oranla çok daha güçlü hale gelmiş olmasıdır. Yani özetle devrimin temel gücünün en büyük bileşeninin bugün artık şehirlerde bulunuyor olmasıdır belirleyici esas etmen.

Keza nasıl ki emperyalizmin dolaylı varlığı ta başından itibaren onunla bir silahlı çatışma içinde olmayı zorunlu bir gereklilik olarak kendiliğinden koşullamıyorsa; aynı şekilde ülke siyasi rejiminin faşist diktatörlük veya koyu gericilik ve baskı rejimi alması da devrim ile karşı-devrim güçlerini bir iç savaş tarzında ta en başından itibaren silahlı olarak karşı karşıya getirmeyi ve mücadeleyi USHSS mantığıyla ele alıp yürütmeyi zorunlu bir gereklilik olarak kendiliğinden koşullamaz. Fakat daha başka koşul ve etmenlerle birlikte bu etmenlerin varlığı da mücadelenin ta en başından silahlı tarzda örgütlenmesini ve yürütülmesine pekâlâ nesnel zemin oluşturabilir. Nitekim Peru, Kolombiya, Nepal, Hindistan, Filipinler ve Türkiye Kürdistan’ı gibi pek çok isabetli örneği nezdinde bu tarza tanıklık etmek mümkün.

Belirttiğimiz bu husus, önemle ayrımında olunması gereken bir noktadır. Oysa biz bunu Kaypakkaya’dan bu yana tek başına zorunlu bir nesnel gereklilikmiş gibi addedip sunduk. Zorunlu, nesnel gerekliliklerin kendiliğinden koşulladığı bir durum olmadığı, Bolşeviklerin iki devrim pratiğiyle alenen ortadayken; nedense bu olguyu mütemadiyen es geçtik. Bugünün ‘Türkiye’ koşullarının Çarlık despotizmi altındaki Rusya’nın koyu gericilik ve karşı-devrimci zorbalığın koşullarından daha kötü olduğu söylenmeyecekse şayet; o halde demek ki faşizan sistem veya koyu gericilik ve baskıcı koşular devrimin toplu ayaklanma stratejisi uyarınca örgütlene ve gerçekleşebilmesini, en azından teorik olarak, imkânsız kılmıyor olsa gerek. Yani bir başka ifadeyle de tekrarlamak gerekirse, demek ki bu türden koşullar hiç de ‘siyasal iktidarların ancak küçükten büyüğe doğru bir hat izleyen halk savaşı yöntemiyle alaşağı edileceği’ni zorunlu bir gereklilik olarak kendiliğinden koşullamıyor olsa gerek.

4-7) “DEVRİM İLE KARŞI-DEVRİMİN TA BAŞINDAN İTİBAREN SİLAHLI OLARAK KARŞI KARŞIYA OLMASI” VE “DEVRİMCİ DURUMUN SÜREKLİLİĞİ” SORUNU:

Ve bu iki unsurun varlığı aslında hiç de devrim ile karşı-devrimin ta başından itibaren silahlı olarak karşı karşıya gelmek zorunda oldukları anlamına gelmez. Çünkü karşı-devrim güçleri zaten devrimci hareketleri/ faaliyetleri ta en başından itibaren, silah dahil, her türlü zor ve baskı aracını kullanarak bertaraf etmek ister. Ama bu olgu, devrim güçlerini, devrimin TAS ile gerçekleşebileceği koşullarda hiç de ta en başından itibaren (tıpkı ’68 süreci sonrası 1970’li yıllarda Almanya, İtalya, Japonya vb. kapitalist metropollerde ortay çıkan ideolojik akımların denemeye çalıştıkları tarzda) silahlı mücadeleyi ve silahlı örgütlenmeyi esas alınmasını zorunlu bir gereklilik olarak koşullamaz. Devrimci durum, silahlı zor yoluyla karşı-devrimi alaşağı etme safhasına geçmeye olanak sunmadıkça, silahlı mücadele tarzı esas mücadele biçimi olarak öne alınamaz, uygulamaya konamaz. Çünkü bu, öngörülen devrim stratejisinin, mevut güç dengelerinin ve genel ortamın ruhuna aykırı ‘sol’ bir taktik ve yönelim olur ki; devrim güçlerinin ezilmesine, darbelenmesine ve birçok mevzisini de yitirmesine hizmet eder. İşte tamamen bundan ötürüdür Lenin’in o meşhur sözü: İç savaşla oynanmaz!...

4-8) “TAS VE USHSS’Yİ ÖNE ÇIKARAN ESAS OLGULAR” SORUNU:

Genel koşulların legal çalışmaya olanak tanımaması, TAS’ın geçersizliğinin ve de USHSS mantığıyla silahlı mücadeleyi esas mücadele tarzı olarak belirlemenin haklı gerekçesi olamaz. Çünkü TAS, Bolşeviklerin pratiğinde ve keza USHSS’nin uygulandığı ülkelerin şehirlerinde yürütülen faaliyetlerin pratiğinde de görüldüğü üzere, pekâlâ ağır illegalite koşullarında da başarıyla sürdürülebilir bir stratejidir. Kaldı ki bugün açısından ele alındığında da koşulların legal mücadele olanakları bakımından hiç de yabana atılır türden olmadığı açıktır. Komünist Parti örgütlenmesi dahil, her türden demokratik kitle örgütlülüklerinin, koperatif, sendika, oda ve birliklerin, dernek ve vakıfların, çeşitli kültür-sanat merkezlerinin, yayın evlerinin, dergi, gazete yayınlarının, radyo ve tv kanallarının ve keza yerel yönetimler aygıtlarının kurulmaları ve faaliyet gösterebilmeleri ve keza parlamentodan ‘bir kürsü’ olarak yararlanabilmenin vs. vs.’nin olanakları bir şekilde pekâlâ mevcuttur. Evet belki kısıtlıdır, bin bir baskı altındadır, ama yine de mevcuttur. Sistem bunlara bir şekilde yasal ve anayasal mevzuatında yer vermek zorunda kalmıştır. Ve neticede bütün bunlar işçilerle, köylülerle, öğretmen ve öğrencilerle, kadınlarla, gençliğin ve bilumum emekçi kesimlerle bağ kurmanın, onları çeşitli örgütsel mekanizmalar üzerinden örgütlemenin, eğitip donatmanın ve de seferber etmenin en elverişli araç ve olanaklarıysa, bunları yok saymanın, daha da önemlisi tepmenin, illegal çalışmanın o zorunlu dar ve kısıtlı alan ve olanaklarına, hiç de gereği yokken, kendini ‘hapsetme’nin devrim mücadelesi açısından nasıl bir izahatı olabilir acaba? Bilinmez mi ki illegal seçenekler varken, buna rağmen yapılabilen bir tercih değil, legal çalışma olanaklarının olmamasının (veya kayda değer derecede olmamasının) getirdiği bir zorunluluktur. Geniş kitleleri örgütleyebilmenin, onlarla bağ kurabilmenin, eğitip seferber edebilmenin olanaklarının bulunduğu koşullarda bunlardan sonuna kadar en iyi bir şekilde yararlanmamak, bunları tepip illegal kitle mücadelesi ve örgütlülüğü tercihlerini esas almak, hiç kuşku yok ki bunun literatürümüzdeki karşılığı ‘sol’culuktur. ‘Sol’ sekter bir hat izlemektedir. Mücadele biçim ve araçlarının, öznel dünyamızdaki kurgularımız üzerinden belirleme keyfiyetidir.

4-9) “DEVRİMCİLİĞİN KRİTERLERİ” SORUNU:

Burada devrimciliğin legal mücadele ve örgütlülüklerin esas alınıp alınmaması kriteri üzerinden sorgulanması ve keza TAS’ın, revizyonist barışçıl, parlamentarist ve evrimci geçiş tezlerine indirgenmesi ve de devrimciliğin illegal çalışma ve silahlı mücadele tarzlarının önde tutulmasıyla özdeşleştirilmesi, açıktır ki hem ciddi bir deformasyondur ve hem de alasından ‘sol’ sekterizmdir. Kaldı ki hem gelişkin kapitalist ülkelerde bu tarz devrimciliği deneyleyen Kızıl Tugaylar, Kızılordu ve RAF gibi devrimciliklerinden şüphe duyulmayacak anlayış ve oluşumların kitlelerden kopuk bir avuç ‘profesyonel devrimci’ insan grubunun ‘düzeni değiştirme’ sevdasının ötesine varamamış olması tecrübeyle sabittir ve hem de biliyoruz ki silahlı mücadele tarzı şeklinde yürüyen her mücadele de tek başın devrimci olabilme özelliği kazandırmıyor. Nitekim silahlı mücadele tarzını bir taktik olarak önceleyen ve ama program ve hedefiyle sistem dışına çıkmadıklarından pekâlâ da “reformist hareketler’ olma özelliği taşıyan bir yığın örnek mevcut. Hal böyle olunca da Kongre iradesinin gerek silahlı mücadele ve örgütlere gerek devrimciliğe atfettiği anlam ve önem ve gerek TAS’ı Leninist devrimci öz ve tarzıyla değil de her türden sınıf uzlaşmacı akım ve siyasetlerin parlamentarist-evrimci reformist ve revizyonistlerin soktuğu öz ve tarz üzerinden ele alan yaklaşımları son derece yanlış ve kusurlu yaklaşımlardır.

Bilinmelidir ki tavır ve yaklaşımlara özelliğini veren esas şey, biçimi değil özüdür. Silahlı mücadele yürütülen bir yapı biçim olarak tartışmasız bir şekilde devrimci payesi alabilir; ancak varılacak hedefleri şayet sistem içi hedeflerden ibaretse; köklü-radikal bir alt-üst oluşu hedefine oturtmuyorsa, yürütülmekte olan silahlı mücadele söz konusu yapıyı ve anlayışı özü itibariyle asla devrimci kılmaz. Aynı şekilde mevcut konjonktürde kitleleri barışçıl, yani silahlı mücadele tarzında olmayan mücadele biçim ve araçlarıyla örgütleyip, eğiten onları her vesileyle ve her durumda sistemin icraatları karşısında kararlıca yürütülen bir mücadelecilik hattında tutan, her fırsatta devrim güçlerinin kazanımlarını arttıran, yeni yeni mevziler elde etmesini , karşı-devrimin ise habire geriletilmesini, darbelenip hırpalanmasını, mevziler yitirmesini, geri kitleler nazarındaki itibar ve meşruiyetini yitirmesini hedefleyen bir mücadelecilik hattına sokabilen ve bütün bunlar kitlelerin silahlı ayaklanmayla iktidarı devirme ana hedefine varmada izlenmesi gereken yolun gerekli hamleleri bilinciyle ele alıyorsa; ve kitlelerin bulunduğu her bir çalışma alanı, küçük küçük ‘kızıl siyasi üsler’ oluşturma hedefiyle örgütlenip kazanılıyorsa; buralar bir nevi gayri resmi ve ama meşru özerk bölgeler haline getiriliyorsa; evet işte bütün bunları ‘kurtarılmış alanlar yaratma’ prensibinin mevcut koşullardaki üzgün ve özel biçimleri alarak ele alınıp hayat verilebiliyorsa; yani ezberler ve mekanik kalıpsal ele alışlar bozulup aşılıyor ve Sovyetler esasına dayalı Ekim Devrimi’nin gelişim yolunun bütün bunları içerdiğinin bilinci hakim kılınıyorsa; bugün Ortadoğu ve Kuzey Afrika topraklarında, Mezopotamya coğrafyasında yaşananlardan doğru dersler çıkarılarak ta bugünün koşullarında ‘kızıl siyasi üsler’ ve ‘kurtarılmış alanlar’ yaratarak iktidarı bir nevi ve ama farklı tarzada, ‘parça parça zapt etme’nin yol ve biçiminin esastan farklılaşmış olduğu ve bugünün ‘kızıl siyasi üsleri’ ve ‘kurtarılmış alanları’ artık karşı-devrim kalesinin dış hatlarında, ucra cephelerinde kalan nispeten en korunaksız, en zayıf alanlarında değil de, tam aksine kalenin doğrudan göbeğinde, onu bir bakıma içten kuşatıp çökertecek hale getirecek şekilde ele alınıyorsa, vs. vs. işte bu evre boyunca isterse hiç silahlı çatışmalar yaşanmamış olsun, bu güzergah yine de en alasından devrimci bir öz taşıyor olacaktır.

4-10) “KİTLELERİN, PARTİNİN VE DEVRİMİN ASKERİ GÜCÜNÜN ÖRGÜTLENMESİNDE TAS VE USHSS’NIN ARZETTİĞİ ÖZGÜNLÜKLER” SORUNU:

Ve keza TAS’da kesin kes ayrıştırılması gereken iki farklı örgütlülük söz konusudur. Bunlardan birincisi kitlelerin, ikincisi ise Komünist Parti ve devrimin askeri gücünün örgütlenmesidir. Kitlelerin örgütlenmesi legal imkanlar el veriyorsa, bu olanakları en iyi şekilde ve sonuna kadar kullanarak, başta devrimin öncü ve temel gücünü oluşturan sınıfı ve temel müttefiki toplumsal katmanları olmak üzere, tüm emekçi kesimleri TAS ile devrimi gerçekleştirme amacına uygun olarak örgütleyip eğitmek şeklinde; yok şayet legal imkanlar esasen buna olanak sunmuyorsa, bu kez de kısıtlı legal olanakları da kullanmak suretiyle, kitleleri esasen yarı-legal ve illegal mekanizmalar üzerinden aynı hedef doğrultusunda devrim gerçekleştirecek devasa bir ‘gizli ordu’ olarak örgütleyip, eğitip donatmak şeklinde olacakken;

Komünist parti ve derimin askeri gücünün örgütlenmesi sorunu ise; legal olanakların varlığı veya sınırlılığına bağlı olmaksızın, ta en başından itibaren illegal esaslar üzerinden ele alınması gereken, devrimin stratejik öneme sahip iki ana sorunudur.

Bunlar devrimin kesintiye uğratılmaksızın örgütlenmesinde ve başarıyla yürütülüp zafere ulaştırılmasında kilit unsurlardır. Partinin Bolşevik tarzda örgütlenmesi modelinin bugün de günün koşularına uyarlı ‘illegalite esasları’ üzerinden örgütlenerek devrimin kurmay heyeti görevini yerine getirebileceğini öngörmek pekâlâ mümkün. Aksini düşünmeyi gerekli kılacak haklı gerekçelerin olduğu kanaatinde değiliz. Sorunun püf noktası devrimin kurmay heyetinin devrimin her aşamasında kitlelere önderlik ve devrimi başarıyla yürütme görevini layıkıyla yerine getirebilmesidir. Mevcut şartlarda buna hangi modeli daha fazla şans tanıyor olacaksa, komünistler açısından o model ve tarzı benimsemek asla sorun olmaz/olmamalıdır da. Burada şunu da net bir biçimde ayrıştırarak ifade etmek gerekiyor ki; devrimin ve sınıfın kurmay heyeti olarak komünist partinin illegal olması ile, kitleleri örgütlemenin ve mücadelenin legal olanaklarını sonuna kadar en geniş bir yelpazede kullanmanın bir aracı olarak legal parti aracından da yararlanmak,asla birbirinin tezat-ı şeyler değildir.

Devrimin askeri gücünün örgütlenmesi sorunu, kuşku yok ki devrimin başarıya ulaştırılmasında tayin edici bir diğer stratejik unsurdur. Bu bakımdan sorunu, sorunun bu stratejik önemine uygun bir anlayışla ele alınıp çözüme kavuşturulması da bir o kadar önem arzeder.

Ve tabi bilmek lazım gelir ki devrimin askeri gücünün örgütlenmesi sorunu, öngörülen devrim stratejisine göre farklılıklar arzeder. USHSS’inde farklı, TAS’da farklı olmak durumundadır. İlki üzerinde burada öyle uzun boylu bir şeyler söylemeye gerek yok herhalde. Kısaca şunları dile getirmek yeterli olacaktır. Bu stratejide devrim şayet ta en başından, Çin’de olduğu gibi, köylülerin silahlı başkaldırısı şeklinde başlamamışsa, komünist Partinin ileri kitleler içerisinden oluşturacağı küçük yaygın gerilla güçlerinin başlatacağı silahlı mücadele içinde küçükten büyüğe doğru adım adım ilerleyen bir seyir izliyor olacağından; devrimin askeri gücünün örgütlenmesi sorununun çözümü de haliyle zaten bu fiili sıcak savaşın seyrine koşut olarak şekilleniyor olacaktır. Nitekim Çin’deki şekli dışında, örneğin Vietnam’da, Hindistan’da, Filipinler’de, Küba’da, Nikaragua’da, Kolombiya’da, Peru’da, Nepal’de, Kürdistan’da vb bu her bir örneğin somutunda da devrimin askeri gücünün örgütlenmesi sorununun çözümü bir fiil savaşın seyrine koşut olarak şekillenip gelişen bir tarz ile mümkün olabilmiştir.

(Türkiye ve Kuzey Kürdistan somutunda devrimin askeri gücünü ta en başından silahlı mücadele içinde örgütlemeye çalışan Pkk dışında başka devrimci güçler de olmuştur kuşkusuz ve hâlâ da vardır elbet. Ki bunların başında 1970’lerde TKP-ML, THKO ve THKP/C gelir. Ve ardılları siyasi oluşumlar ‘70’lerde başlatılan bu hamleyi şehirler ve kırsal kesimler üzerinden devam ettirmişlerse de, ancak gelinen aşamada bir kısmı şehirlerde ve bir kısmı da kırsal kesimlerde hâlâ cüzi miktarlarda bir askeri güç sahibiyse de,, fakat açıktır ki bu, konu ettiğimiz devrimin askeri gücünün örgütlenmesi sorununun çözümünü bulduğu anlamına gelmemektedir. Elbette bu tablonun objektif ve sübjektif nedenleri-niçinleri illa ki vardır ve bunlar ciddiyetle sorgulanmak zorundadır da. Ancak her halükârda şu açık ki, Komünist devrimciler Türkiye ve Kuzey Kürdistan’da silahlı mücadeleyi ve devrimin askeri gücünün örgütlenmesi sorununu ele alışta hem savaşın yeşerip gelişeceği asıl zeminin tayinin de ve hem de savaşın örgütlenip yürütülmesi siyasetinde ciddi kusurlar sergilemeye gelmişlerdir. Böyle olduğu için de örneğin Kuzey Kürdistan’da PKK’nın başlatıp önderlik ettiği gerilla savaşı hem bir kitle tabanı üzerine oturarak kitleselleşebilme kabiliyeti edinebilmiş ve hem de savaşı hatırı sayılır bir düzeyde geliştirebilmesi mümkün olabilmişken; ama öte yandan Kaypakkaya’nın ardılı yapılar hem savaşı Kürdistan’da Dersim dışına taşıyıp yayamamış, hem savaşı kitleselleştirmeyip, cuzimiktardaki bir gerilla gücünün ötesine varamamış ve hem de, haliyle, savaşı geliştirip ileri boyutlara vardırması pek de mümkün olamamıştır. İşte kimileri bu tabloya bakarak Kaypakkaya ve ardıllarının ‘öncü savaşı’ anlayışla hareket eden, kitlelerden kopuk fokocular benzeri bir gerçekliğe sahip olduğuna hükmedebiliyor. Bunların kimisine göre Çin’deki gibi kitlelerin başlattığı bir savaş durumu yoksa, Komünistlerin küçük profesyonel güçlerle ‘kitleler adına’ savaş başlatılması yaklaşımı zaten fokoculuğun/öncü savaş anlayışının daniskasıdır. Ve ama ilginçtir böyle buyuran bu kesimlerin hemen hemen tümü de en başta PKK’nin önderlik ettiği savaşın ve keza Nepal’de, Peru’da, Filipinler’de, Kolombiya’da, Hindistan’da ve daha pek çok yerde savaşın kıvılcımı bir fiil devrimci öncüler tarafından çakılmış ve uzun sabırlı çetin mücadeleler ve ısrarlı sürdürme gayretleri sonucu savaş kendi gerçek kitle tabanıyla buluşup bütünleşmesinin mümkün olabildiği gerçeğini de nedense es geçebiliyorlar. Neyse biz burada sorunun bu boyutunun tartışılmasını fazla da öne çıkarmadan, tekrardan esas mevzumuza dönüp, ara verdiğimiz yerden devam edelim.

4.11. “DEVRİMİN ASKERİ GÜCÜNÜN ÖRGÜTLENMESİNDE USHSS’NİN ÖNGÖRMÜŞ OLDUĞU TARZIN TAS’A UYARLANMASI” SORUNU:

Devrimin askeri gücünün örgütlenmesi sorununun çözümü, USHSS’inde, genel kaba hatlarıyla işte böylesi bir perspektifle ele alınırken; biraz bozuma uğratılmış haliyle de olsa, aynı tarzın TAS’da da geçerli olabileceğini öngörmek, her haldeki pek gerçekçi bir yaklaşım olmasa gerek.

Neden böyle diyoruz? Çünkü her şeyden önce TAS’nin gelişim evrimi USHSS’nin gelişim evriminden farklı bir seyir izler. USHSS’in de savaşın kitlelerin silahlı toplu ayaklanmasıyla finale vardırılması süreci bir fiil sıcak silahlı mücadele içinde örgütleniyorken; TAS’da kitlelerin bu finale hazırlanması süreci esasen sıcak silahlı yani fiili askeri mücadele olmayan bir mücadele tarzıyla, bir başka ifadeyle ve literatürümüzdeki karşılığıyla, ‘barışçıl’ koşullarda tamamlanıyor olacaktır. Keza USHSS’inde devrimin askeri gücü bir fiil savaşan bir güç olarak, ana gövdesiyle kırsal alanlarda üsleniyor olacakken; TAS’nin özellikle esas mücadele alanı olan şehirlerde barışçıl mücadele evresi devam ettiği sürece böylesine açıktan askeri bir güç olarak varlık göstermesi hem mümkün olmaz ve hem de zaten böylesi bir askeri gücün varlığının o evre itibariyle herhangi bir gerekliliği de olmayacaktır. Hani sıklıkla tekrarlar ve deriz ya; her şeyin varlık gerekçesi somut gereklilikler ve ihtiyaçlardır, diye. Bu da tam da öyle bir şeydir işte. Gerekliliği oluşmamış (veya ortadan kalmış) şeyler ya ta en başında varolma şansına sahip olmazlar, ya da bir süre sonra kaçınılmaz bir şekilde marjinalize olarak yavaş yavaş kendilerini tüketmiş olurlar.

İşte devrimin askeri gücünün örgütlenmesi sorununun USHSS tarzınca öngörülen çözüm şeklinin TAS zeminindeki geçerlilik şansı, nesnel koşulların bir ihtiyacı olarak ortaya çıkmamış veya yaşayabilmesine imkân tanıyacak koşullara sahip olmayan şeylerin yaşayabilme şansı kadar olabilir ancak ki.

Bu bağlamda MKP III. Kongre bilincinin devrimin askeri gücü sorununun Türkiye ayağına ilişkin olarak öngördüğü çözüm tarzının varlık gerekçesini nesnel koşullar üzerinden izah edebilmesi pek olası değil gibi. Evet, devrim stratejilerini her ne kadar da doğrudan TAS olarak tanımlamasalar da ve keza her ne kadar da aslında USHSS mantığınca bir mücadele hattı izleyeceklerini ileri sürüyorlarsa da ancak her halükârda esas mücadele alanları olarak belirlemiş oldukları kentlerde hem öngördükleri tarzda bir silahlı mücadeleyi ve hem de yine öngördükleri tarzda bir askeri gücü örgütleyip var kılmaları pek mümkün olamayacaktır.

Elbette bir askeri güçleri olabilecektir ve keza silahlı eylemler de gerçekleştirebileceklerdir; fakat bu en nihayetinde, bugünün DHKP’C’si, ya da dünün birçok devrimci yapılanmasının şehirlerdeki askeri örgütlülüğü ve silahlı mücadele tarz ve kapasitesinden pek de farkı olmayacak/olamayacaktır.

Kongre iradesinin; “silahlı mücadele esas mücadele tarzımız olacaktır”, “parti örgütlenmesi dışında, diğer örgütlenmeler içinde askeri örgütlenme esas olacaktır.” Derken kast ettiği esas meramı, bir üst paragraftaki durum vari bir şeyse, buna bir diyeceğimiz yok. Ama yok şayet devrimin, her ne kadar da gerilla savaşıyla eş güdümlü yürütülecek dense de, nihayetinde TAS yoluyla kitlelerin silahlı ayaklanmasıyla olacağını öngörüyorlarsa; o halde, “Emperyalizm ve komprador tekelci kapitalist faşist diktatörlüğün bekçiliği görevi ile şartlandırılmış ve ırkçı, şoven ideolojilerle donatılmış faşist Türk egemenler ordusu, halklar üzerinden baskı aygıtlarının silahlı kurumları Sosyal Halk savaşı boyunca halkın silahlı kuvvetleri tarafından parça parça imha edilip yok edilirken, yine halkın devrimci ordusu da küçükten büyüğe doğru adım adım bu savaş içinde inşa edilecektir.”2 ya da; “(…) Halk ordusu, şehirlerde silahlı halk ayaklanması perspektifine bağlı kalarak, küçükten büyüğe doğru halkın silahlı güçlerinin inşa edilmesidir. (…)”3vari, şehirlerde USHSS’nin gerek silahlı mücadele ve gerekse devrimin askeri gücünün fiili bir ordu örgütlenmesi tarzının herhangi bir geçerliğinin olamayacağının da görülüp kabule dilmesi dışında pek bir şansının olmadığı açıktır diye düşünmekteyiz.

Evet, elbette şurada hem fikiriz: Toplu Ayaklanma Stratejisi’nde de devrimin askeri gücünün koşullara koşut olarak ta en başından itibaren peyderpey oluşturulmasının hedeflenmesi ilkesel ve stratejik önemdedir. Çünkü devrim asla ısmarlanarak/sipariş edilerek gelen bir şey değildir. Ne zaman kapıya dayanacağı ve patlayacağını iradi olarak önceden belirlemek mümkün olamayacaktır. Ve devrim, mevcut koşullarda devam ettiği müddetçe, mutlak surette silahlı zor yoluna gereksinim duyacaktır. Bu da kitlelerin silahlı kalkışması ve gerilla/partizan savaşları eş güdümlü bir muhaberenin yaşanacak olması demektedir. İşte bundan ötürü bu devrimin hem öncü ve motor askeri gücünün ve hem de en azından asgari teknik hazırlıklarının olmasını şart koşar. Kitleler zaten ancak ki bu öncü ve motor profesyonel devrimci güçlerin yol açtığı etkili vuruşları ve filli yönlendirmeleriyle nitelikli bir devrimci güç vasfı kazanabilir. Aksi halde, pek çok örneğinde yaşanıp görüldüğü gibi ya ezilir ya reformize olur ya da öne çıkan başka güçlerin dümenine girerek hedef yitimine uğrar. İşte bütün bu nedenlerden ötürü de Komünist Parti ta en başından olmak üzere, tıpkı devrimin asıl ordusu kitlileri örgütleyip eğitmek suretiyle nasıl hazırlıyorsa devrime; ve bunu başaramadan devrimin gerçekleştirilmesi nasıl ki imkansızsa, işte bu aynı şekilde devrimin asıl ordusu kitlelerin silahlı ayaklanma anı gelip çattığında, devrimin gerçek manada silahlı-külahlı ordusu fonksiyonu oynayabilmesi için Komünist Partisi ta en başından devrimin temel gücünü (ve de temel ittifakını) oluşturan işçi ve yoksul köylülerin örgütlenip disiplini altına aldığı en ileri kesimleri üzerinden devrimin çekirdek-motor askeri gücünü örgütlemeyi ve eğitip donatmayı temel bir politika ve görev olarak benimsemek zorundadır. İleri işçi ve köylüleri, bunların özellikle de genç kadın ve erkeklerini kırsalda ve şehirlerde, yani doğrudan kendi yaşam ve üretim alanlarında, bir nevi milis güçleri vari ve keza yerel-yerleşik öz savunma güçleri vari silahlandırmak, bunları teknik ve teorik askeri eğitimlerden geçirmek, keza partinin çeşitli kademelerindeki kadın-erkek üye ve kadrolarını ‘askeri kadrolar’ olarak da özel bir öne çıkarmayla eğitip geliştirmek zorundadır. Gençlik ve kadın örgütü üye ve kadrolarını öz savunma ve ayaklanma strateji ve taktikleri esası üzerinden eğitimlerden geçirmeyi ve keza şehir ve kırsalda savaş araç-gereçleri depolamak, örgütlü ve disiplin altına alınmış kitleleri mutlak surette silahlandırmak ve her il-ilçe-köy ve mahalle parti hücresini kendi alanında devrimin anılan bu askeri gücünü örgütlemekten birinci dereceden yetkili ve sorumlu tutmak suretiyle parti kendisini ve kitleleri pekâlâ da silahlı halk ayaklanmasına hazırlayabilir. Ayaklanmanın ayak seslerinin yer sarsıntı ve çatırtılarının alınmaya başlanmasıyla birlikte Parti işte bu ön hazırlıkları ve ördüğü zemin üzerinden devrimin askeri örgütlenmesini daha üst ve daha doğrudan somut planlamalarla ele alıp, ‘son hazırlıklar’ını süratle tamamlayabilir. Ve bu aşama itibariyle (belki çok daha öncesinden de) kendi içinden özel bir komisyon aracılığıyla savaşın sevk ve iradesinin mekanizmalarını merkezileştirebilir. Devrimin bu askeri gücünü sevk ve idare edebilmek için partili ve ileri kitleler arasından öne çıkan önderlik vasfı taşıyan kadrolar üzerinden hiyerarşik bir ordu yapılanması inşa edilebilir. Güçler farklı görev bölümleri temelinde organize edilebilir vs., vs.

Evet, devrimin askeri güçlerinin örgütlenmesi sorununun TAS’ca öngörülebilecek çözümü, denilebilir ki esasen işte ancak ki böylesi bir perspektifle olanaklı olabilir.

4-12) “DEVRİMİN ASKERİ GÜCÜNÜN ÖRGÜTLENMESİNDE SHSS’NİN PERSPEKİTFİ” SORUNU:

MKP III. Kongre iradesinin öngördüğü çözüm tarzı ise, her ne kadar da; “Parti III. Kongremiz, silahlı halk direnişleri ve silahlı halk ayaklanması perspektifi çerçevesinde (…) ayaklanma sürecine gidiş ve ayaklanmayı kitleler ile daha koordineli ve seferber edici kuvvetinin nüveleri anlamında, bir askeri örgütlenmeye ihtiyaç duyulduğunu (…)”4şeklindeki bu görüşüyle, bizim az yukarıda özetle çerçevelediğimiz genel perspektife nispeten yakın gibi duyuyorsa da; ancak öngördüklerinin bütünü baz alındığında, aslında hiçbir yakınlığı bulunmayın tamamen farklı bir perspektif sunduğu rahatlıkla görülebilir.

Kongre iradesinin ‘satırarası’ bu türden nispeten daha makul diyebileceğimiz görüşleri de olmakla birlikte, ancak şurası kesin ki; görüşlerinin bütünlüğüne damgasını vuran perspektif, daha önce de ifade ettiğimiz gibi, USHSS’dir.

TAS’ın lafzı ediliyorsa da aslında öngörülen stratejiyi belirleyen esas unsurlar USHSS’nin unsurlarıdır. Ve böylece TAS’da, aslında, esasen devrim için kitlelerin fiili silahlı toplu ayaklanması evresine indirgenmiş oluyor. Bu son evreye kadar ise, birkaç paragraf yukarıda altını çizdiğimiz satırlardan okunacağı üzere, mücadele ve örgütlenme biçimleri tamamen (evet tamamen) USHSS perspektifince ele alınıyor.

Kongre iradesinin devrimin askeri güçlerini örgütleme sorununun çözümünü bu tarz ele almaya iten esas düşünce, öngördükleri ‘esas mücadele tarzı’na ilişkin ezberci düşünce ve inanışlardır herhalde ki: Toplu ayaklanma evresine kadar şehirlerde yürütülecek silahlı mücadeleyle “Türk egemenler ordusu, haklar üzerindeki baskı aygıtlarının silahlı kurumları SHSboyunca halkın silahlı kuvvetleri tarafından parça parça imha edilip, edi (…)”leçek(miş). İşte bu tarz bir silahlı mücadelenin (ki, bu ‘esas mücadele tarzı’dır da) yürütülebilmesi için de ‘şehir gerilla ordusu’ tarzında bir askeri örgütlülük gereksinimi oluşuyor, kaçınılmaz olaraktan.

Ve de mücadele ‘küçükten büyüğe doğru’ bir diyalektiksel seyir takip ediliyor olacağından, devrimin bu çekirdek askeri gücü de aynı diyalektiksel seyre koşut olarak giderek gelişecek ve süreç içerisinde de basbayağısından bir ‘şehir gerilla ordusu’na evrilecektir. Mümkün olabilirliği öngörülendir bu!

Özellikle de günümüz koşullarında karşı-devrimin silahlı güçlerinin, yani ordu, polis, özel kuvvetler ve çeşitli istihbarat güçlerinin şehirlerdeki güçlü konumlanışlarını ve keza teknolojinin geldiği boyutun sağladığı muazzam kolaylıklarla kurdukları denetim ve kontrol ağlarının devrimci güçlerin bu türden yaygın organizasyon ve etkinlikleri için zemini ne oranda dezavantajlı kıldığı da gözönüne alındığında, Kongre iradesinin öngördüğü tarzdaki silahlı mücadeleyle karşı devrim güçlerinin parça parça imha edilerek yok edilmesi tarzının tamamen bir ham hayalden ibaret olduğu, ‘askerlik sanatı’ndan az çok haberdar olan herkesçe rahatlıkla teslim edilebilecektir.

Kongre iradesi kırlarda oluşturulacak gerilla güçleriyle düşmanı oralarda yıpratıp darbelemek ve böylece şehirleri kırlardan kuşatma tarzını öngören USHSS’ninde, kitlelerin silahlı ayaklanmasıyla karşı-devrimi bir anda ve topluca yenilgiye uğratma tarzını öngören TAS’nin de zaten tamamen bu ‘güçlü karşı-Devrim’i alt edebilmenin çareleri olarak öngörülmüş olduklarını biliyor olsa gerek.

Şimdiki durumda devrimin temel gücünün değişmiş olması sebebiyle, kırsal kesimlerin devrimin güçlü alanları olma özelliği bir hayli zayıflamış durumda. Haliyle de şehirlerin kırlardan kuşatılması esasına dayanan USHSS’de bu bağlamda zemin yitirmiş durumunda. Devrim ile karşı-devrim arasındaki güçler dengesi şehirlerde şimdi artık sadece karşı-devrim lehine tek taraflı olarak güçlü değil, devrimin temel güç bileşenlerinin şehirlerdeki toplaşma ve işçi sınıfının bünyesel büyümesiyle birlikte devrim güçleri lehine güçlü hale gelmiş bulunmaktadır. Dolayısıyla da taraflar arası güç dengesindeki bu nitel değişim kaçınılmaz olarak devrim stratejisinin de değişmesini gerektirir. Devrim ile karşı-devrim güçlerinin konumlanışındaki bu yeni durum, proletaryanın önüne kaçınılmaz olarak Toplu Ayaklanma Stratejisi seçeneğini getiriyor olacaktır: Çünkü şehir merkezli bu karşılıklı konumlanmış koşullarında devrim güçlerinin bu güçlü karşı-devrimi yenebilmesinin bir başka sihirli formülü en azından şimdilik, henüz keşfedilmemiş değil.

Kongre iradesinin ‘sihirli formül’ olması iyi niyet ve umuduyla formüle edip ileri sürdüğü Sosyalist Halk savaşı Stratejisi (SHSS) ise sanıldığının aksine derde deva olabilme vasıflarından tamamen (evet tamamen) yoksun bir teoridir. Çünkü her şeyden önce USHSS mantığıyla ele alınacak şehir merkezli bir gerilla faaliyetle (ki, ‘TAS ile eş güdümlü olarak’ denilse de, ama silahlı mücadele ve silahlı mücadelenin de gerilla savaşı tarzı ‘stratejik’ ve ‘temel mücadele biçimi’ olarak öngörülmektedir.) hem silahlı mücadeleyi küçükten büyüğe geliştirip savaşı toplu ayaklanma evresine vardırmanın nesnel zemini yoktur ve hem de şehir merkezli gerilla tarzı bir savaşın, tıpkı kır gerilla savaşındaki gibi, karşı-devrimi ‘parça parça imha etme’sinin koşulları bulunmamaktadır. Çünkü her şeyden önce güçlerin konumlanış tarzı gerilla savaşının bu boyutları da işlevsel bir rol oynamasına olanak sunmayacak türdendir.

Bilmek ve idrakinde olmak gerekir ki bu tarz bir konumlanış koşullarında karşı-devrime vurulacak her ciddi askeri darbe, şehir merkezli devrim güçlerinin en başta da legal/açık alan örgüt ve faaliyetlerinin (tamamen olmasa da) önemli oranda darbelenip, tasfiye edilmesi misillemesiyle karşılığını bulacaktır. Ve keza ileri teknolojiye dayalı kurulan sıkı takip ve denetim mekanizmaları sayesinde eylemci güçleri deşifrasyonu, takibe alınmaları, imha veya tutsak edilmeleri artık çok daha olanaklı hale gelmiş olduğundan; devrimci güçleri, savaşın temel prensiplerinden olan ‘kendi güçlerini koruma’ koşuluna uygun hareket edebilme yeteneğinden ta en başından mahrum bırakacağından, savaşı ve savaşın güçlerinin koruyup büyütmek sanıldığının aksine, pek de olası olmayacaktır.

Yani özetle söylemek gerekirse, öngörülen biçimiyle uygulanmaya konacak SHSS ile olacak şey; başarı şansı bulunmayan ‘şehir merkezli etkin gerilla savaşı’ ‘sol’ sevdasıyla Türkiye devriminin tek seçeneği durumunda bulunan TAS’nin öngördüğü toplu ayaklanmaya hazırlık evresi esastan sekteye uğrayacaktır. Koşullar gerçekliğiyle ters ‘sol’ devrimciliğin de uzlaşmacı –teslimiyetçi-evrimci sağ oportünist çizginin de devrimi nasıl açmaz durumlar ve büyük yıkımlarla karşı karşıya bıraktığı, tarihi tecrübelerimizle sabitken; Kongre iradesinin öngördüğü stratejisinin bu bariz uç ‘sol’ devrimci özelliğinin de altının kalınca çizilmesi elzemdir.

Devam edecek…

Biz sol/sosyalist ve de feminist çevrelerden insanların adeta kanını donduran „başlık olan“ bu 'veciz söz', maalesef sayın M. Oruçoğlu'na ait.

Dikkat edilirse  sayın Oruçoğlu'nun bu çıkarsaması, adı sanıyla tekil bir kadına değil, hatta beli bir grup kadına da değil; basbayağısında bir bütünlük olarak "KADIN CİNSİ" ne dairdir. 

Böyle bir genelleme bulunabilmesi için insanın ya akli melekelerinin kendisine oyun oynaması veya kaskatı bir erkek şovenist olması gerekir.

Bazı sözler vardır, bağlamlarından  kopartılmaları halinde, rahatlıkla yanlış yerlere çekilebilir ve farklı yorumlara  sebebiyet verebilirler. Ancak, bu özgülde böylesi  teknik (veya maksatı aşan) bir hatanın hiç ama hiç şansı yok gibi. Çünkü hangi biçimde ve nasıl ele alınırsa alınsın,  karşımıza en alasından kaskatı bir genelleme çıkmakta. 

İki cümlelik bir genelleme. Tam hali şöyle: "(...). Bana öyle geliyor ki, kadın cinsi, kaybetmiş bir cinstir. Doğa en çok kadını düşünüyor kara kara, 'bu da nerden çıktı, ben bunu ne yapacağım', diye." ( bkz."Çıkış o çıkış"[1]  isimli öyküsünden.)

Oruçoğlu'nun insanı dehşete düşüren bu sözleri hangi niyetle ve nasıl bir psikolojik arka planla  sarfettiğinin burada hiç mi hiç bir hükmü yoktur/ olamaz da.

Çünkü Oruçoğlu bu talihsiz sözleriyle alenen "kadın cinsi" ni "doğa" nın bir "iş kazası" sonucu  ortaya çıkmış ve  ta başından itibaren  kaybetmiş, yani doğası gereği, gelecek vizyonundan yoksun / iflah olmaz bir  "cins" olarak görmektedir. Ve durum o kadar vahim ve umutsuzdur ki; doğa bile kara kara düşünmekteymiş: "bu nerden çıktı, ben bunu ne yapacağım " diye.

Bu, alenen kadının aşağılanmasıdır. Bu kadının küçümsenmesi ve hakir görülmesidir. Bu, cins ayrımcı eril bir söylemdir. Bu, kaskatı ataerkil bir bakışın söylemidir. Ve bu, iflah olmaz azgın bir erkek şovenizmidir.

"Kadın sorunu" ve kadının özgürlük mücadelesi  meselelerinde çokça değerli şeyler yazıp çizen birisi olarak sayın Oruçoğlu kaleminden bunların çıkmış olması, insanı, ayrıca da  düşündürtmesi gereken bir durum  olsa gerek. 

Burada şöylesi bir çıkarsamada bulunmak, galiba çokta abes olmayacak gibi:

Ataerkil değer yargıları toplum olarak kültürel DNA’mıza öylesine derinden ve köklü olarak nüfuz etmiş ki ; en değme komünist ve feministlerimiz de bile hala, bu vahim halleriyle de, arz-ı endam edebiliyor.

Demek ki, aterkilizme karşı mücadele hem sanıldığı kadar kolay ve yüzeysel bir mücadele değilmiş; ve hem de bu mücadele, sadece kadınların omuzlarına yıkılarak üstesinden gelinebilecek karakterde bir şey değilmiş. "Kültürel değerler" olarak toplumun genetiğinde kodlanmış olan bu illete karşı  bitimsiz bir  " kültürel"  mücadele yürütmek , "olmazsa olmaz"ımız olmak zorundadır. Ve  ataerkilizme karşı mücadelenin tek ayaklı bir mücadele olmaktan ivedenlikle çıkarılıp, çift ayağı üzerinden  daha bütünlüklü olarak  örgütlenmesi gerekmektedir. 

Ataerkilizme karşı mücadelede erkekler cephesinden de örgütsel bir güç inşa edilmek zorundadır. Nasıl olacağı tartşılabilir elbet, ama galiba kadın örgütlülüğünün bir seksiyonu olarak ele alınması  isabetli  gibi duruyor. 

Tartışalım, illa ki bir yolu bulunacaktır. Önemli olan,  bunun , hayatın " acı gerçekleri"nce önemle ve acilen talep ediliyor olduğunun es geçilmemesidir.

Muhtemelen, sayın Oruçoğlu da  bu vesileyle bu tartışmaya olumlu katkılarda bulunacaktır.

Aralık 2019 http://halilgundogan.blogspot.com/2019/12/kadın-cinsi-kaybetmis-bir-cinstir.htm

[1] https://muzafferorucoglu.wordpress.com/2019/09/04/cikis-o-cikis/